در پژوهش حاضر اثر محلول و بخار هگزانال روی برخی ویژگیهای کیفی و انبارمانی قارچ تکمهای بهصورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار موردبررسی قرار گرفت. 10 و 30 میکرو لیتر در لیتر و ، فاکتور نخست کاربرد هگزانال در 6 سطح بهصورت بخاردهی با غلظتهای 0 0 و 1 درصد حجمی/ حجمی هگزانال و فاکتور دوم نیز دورههای انبارمانی /02 ، محلولپاشی در غلظتهای 0 0 1/5 و رطوبت نسبی c̊ طی 20 روز بود. قارچها پس از برداشت و بعد از اعمال تیمار، به سردخانه با دمای 15 و 20 نگهداری در انبار سرد ،11 ، 90 درصد منتقل و برخی شاخصهای کیفی آنها در روزهای صفر، 6 موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر تیمارهای مختلف هگزانال طی دورهی انبارمانی بر کاهش مواد جامد محلول و اسید آسکوربیک معنیدار نبود اما علیرغم عدم اختلاف معنی ،pH ، وزن، سفتی بافت دار بین تیمارهای مختلف هگزانال در جلوگیری از کاهش وزن، تیمارهای بخار هگزانال (در هر دو غلظت 10 و 30 میکرو لیتر در لیتر) بهطور معنیداری نسبت به نمونههای شاهد (خشک و تر) در کاهش افت وزن مؤثر بودند. اثر تیمارهای بخار و محلول هگزانال بر میزان فنل کل و فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز در سطح یک درصد معنیدار شد. تیمارهای بخار هگزانال ( 10 و 30 میکرو لیتر در لیتر) و نیز محلولپاشی هگزانال 1 درصد، بر فنل کل اثر مشابه داشتند، و اختلاف آنها با سایر تیمارها معنیدار بود. در انتهای دوره کمترین فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز مربوط به بخاردهی هگزانال با غلظت 30 میکرو لیتر در لیتر بود. تیمار با بخار هگزانال بهطور معنیداری موجب حفظ سفیدی قارچها شد. اثر زمان انبارمانی بر همهی شاخصهای اندازهگیری شده در سطح 1 درصد معنیدار بود. اثر بلوک آزمایشی با توجه به اختلاف در اندازه قارچها در هر تکرار بر میزان اسید آسکوربیک و فعالیت پلی فنل اکسیداز معنیدار بود. درمجموع میتوان نتیجه گرفت تیمار با هگزانال با افزایش ترکیبات فنلی، حفظ فعالیت آنتیاکسیدانی، کم کردن فعالیت پلی فنل اکسیداز و حفظ سفیدی بر کیفیت قارچ تکمهای اثرگذار است و در بین روشهای مختلف کاربرد هگزانال، بخاردهی آن بر محلولپاشی ترجیح داده میشود.
