محمد سیاری

امروزه استفاده از مواد دارای منشاء زیستی و طبیعی در عرضه محصولات کشاورزی بسیار حائز اهمیت است. پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر کیتوزان و سوربات پتاسیم به عنوان دو نمونه از این مواد روی حفظ برخی صفات کمی و کیفی پرتقال رقم تامسون ناول در انبار، در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی و در 3 تکـرار انجام گردید. تیمارها در هر دو آزمایش به صورت غوطه وری اعمال گردیدند. آزمایش دارای 2 فاکتور شامل تیمار و زمان انبارداری بود. تیمارها شامل کیتوزان 75/0 درصد، کیتوزان 5/1 درصد، سوربات پتاسیم 1 درصد، سوربات پتاسیم 2 درصد، اسید استیک 1 درصد، صفر (شاهد خشک) و صفر (شاهد آب مقطر) می باشد. زمان نگهداری در انبار نیز شامل (صفر "شروع انبارداری"،120،90،60،30 و 150 روز) بود میوه ها پس از اعمال تیمار در ظروف پلاستیکی به سردخانه با دمای 1 5 درجه سانتی گراد منتقل گردیدند و طی دوره های انبارداری فوق ویژگی هایی شامل کاهش وزن، پوسیدگی، مواد جامد محلول، اسیدیته، شاخص طعم، pH، سفتی بافت میوه، ویتامین ث، ظرفیت آنتی اکسیدانی و کل ترکیبات فنلی در آن ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. کاربرد کیتوزان و سوربات پتاسیم به طور معنی داری کیفیت میوه ها را حفظ و از کاهش وزن آن ها جلوگیری کردند. در تیمار کیتوزان 5/1 درصد و سوربات پتاسیم 1 درصد سفتی بافت میوه، ظرفیت آنتی اکسیدانی، محتوای فنل کل، فلاونوئید کل وروندکم شدن وزن میوه ها نسبت به تیمار شاهد خشک کاهش کمتری یافتند. سوربات پتاسیم 2 درصد و کیتوزان 5/1 درصد تأثیر معنی داری بر جلوگیری از پوسیدگی پرتقال رقم تامسون ناول داشتند. ولی بر دیگر ویژگی ها شامل مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون، نسبت قند به اسید، پی اچ و ویتامین ث اثر معنی داری نداشتند. اثر زمان انبارداری نیز به غیراز پی اچ و ویتامین ث که در سطح 5 درصد معنی دار شد روی بقیه ویژگی های ارزیابی شده در سطح یک درصدتاثیر معنی داری گذاشت. در پایان انبارداری (150 روز نگهداری در انبار)، میزان پوسیدگی، کاهش وزن، مواد جامد محلول، شاخص طعم و پی اچ آب میوه افزایش و سفتی بافت میوه، اسیدیته، ویتامین ث، ظرفیت آنتی اکسیدانی و کل ترکیبات فنلی کاهش یافته است. اثر متقابل تیمارها و زمان انبارداری بر برخی ویژگی ها مثل پوسیدگی، کاهش وزن و سفتی بافت در سطح 1 درصد و روی فنل و فلاونوئید کل در سطح 5 درصد معنی دار گردید. ب