یکی از مباحث بسیاری از کتب اصول فقه، بحث مفاهیم است. لکن علی رغم بحثهای بعضاً مفصل در خصوص ماهیت، اقسام و شرایط مفهوم، درباره ی شیوه ی مفهوم گیری بحثی صورت نگرفته و ابعاد آن روشن نشده است و همین عدم تبیین، موجب شده است که حتی بزرگانی چون مرحوم مظفر نیز در مواردی مفهوم یک جمله را به صورت نا درست بیان نمایند. در تحقیق حاضر که نتایج آن به صورت سخنرانی ارائه می شود سعی شده است که روش صحیح مفهوم گیری از جملات دارای مفهوم، تبیین گردد. در این راستا نظر به اهمیت دو مفهوم وصف و شرط، این دو مفهوم با تأکید بیشتری مورد مداقّه قرار میگیرد. از جمله ی مباحث این تحقیق این است که اگر حکم منطوقی با امر یا نهی بیان شده بود، مفهوم آن چه خواهد بود؟ اگر شرطها یا وصفها با «واو» یا «یا» عطف شده باشد، در هر کدام، مفهوم جمله چیست؟
