اجماع خاورشناسان بر این است که سوره مائده مشتمل بر موضوعات بی ربط و پراکنده ای است که این سوره را سبد بازیافتی های قرآن نموده و پیامبر اسلام(ص)، آیاتی را که در سوره های دیگر قرآن جای نگرفته، در انتهای عمر خویش به این سوره ملحق نموده است. این پژوهش در ردّ آن مدعا و برای اثبات استقلال و انسجام سوره مائده به عنوان سورهای مستقل و آخرین نازله وحی سامان یافته و با تبیین غرض سوره و هدف مندی چینش آیات، افزون بر نظم خطی و فراخطی و به مدد ابزارهای درون متنی (سیاق، تناسب، تفسیر ساختاری، و کشف استدلالی و تحلیلی سوره مائده) و ابزارهای برون متنی (تفسیر آیات به آیات، بافت موقعیتی و روایات شأن نزول) انسجام و تناسب آیات سوره مائده را به اثبات رسانیده است. همچنین با بهره گیری از مطالعات دو خاورشناس معاصر، پروفسور «نیل رابینسون» و دکتر «میشل کویپرس» در جهت اثبات انسجام ساختاری و پیوستگی سوره مائده بر اساس نظم متناظر لفظی و معنوی از یک طرف، و بر اساس بلاغت سامی، ساختار حلقوی، انعکاس متقاطع و پاراللیسم از طرف دیگر، انسجام سوره مائده را بررسی نموده است. این مطالعه که با بهره گیری از منابع کتابخانه ای و با روش تحلیلی- توصیفی، سامان یافته است، هدف سوره مائده را قانون گذاری در جهت تنظیم روابط داخلی مسلمانان با یکدیگر و قانون گذاری در روابط بیرونی مسلمانان با سایر مذاهب و انسان ها، روشن کردن خط ولایت و رهبری بعد از پیامبر (ص) و فراخواندن به وفای به عهد و حفظ پیمان های حق و نهی بلیغ از پیمان شکنی می داند. این سوره به عنوان آخرین نازله آسمانی بر پیامبر عظیم الشأن اسلام (ص)، جمع بندی کل آیات وحی است که هر بند آن ناظر بر بخشی از کل متن بوده و محور آن هدایت بخشی قرآن و نشان دادن هدایت گران در طول تاریخ و امت های آنان در مواجهه با پیامبرانشان است و اینکه بعد از رسول آخر این هدایت گری بر زمین نمانده و خداوند حکیم راه را بر مسلمانان نمایانده است. برآیند این سوره سه محور اساسی زندگی مسلمانان «پایبندی به میثاق الهی»، «وفای به عهد ولایت بعد از رسول اکرم»، «زیست مسالمت آمیز انسان ها با یکدیگر» است که این سوره را به «وصیت نامه پیامبر(ص)» و «لمحه القرآن» تبدیل نموده است.
