1404/02/01
معصومه ریعان

معصومه ریعان

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی
نشانی: خ فرعی باباطاهر، کوچه رحمان ولیپور، پ 31
تلفن: 09183167510

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی و تحلیل مبانی حکم جهاد نکاح در اندیشه سلفی-تکفیری داعش
نوع پژوهش
مقاله ارائه شده کنفرانسی
کلیدواژه‌ها
مذمّت زنان، دیدگاه سلفی-تکفیری، داعش، جهاد نکاح، روایات غیرهمدلانه
سال 1395
پژوهشگران معصومه ریعان

چکیده

ظهور گفتمان جهاد نکاح در اندیشه سلفی تکفیری وهابیت و فرقه نوظهور داعش، برآیندی از دوران طولانی تحقیر زنان است که در سالیان متوالی نظریه پردازی گردیده و مبتنی بر روایات مجعول و برساخته ای است که سطح عملکرد زنان را در امور فردی و اجتماعی تنزل داده و تا موجودی صرفاً اندامگانی و قابل بهره مندی در شهوات مردان فروکاسته است. این روایات که حاصل ظهور تغییرات فکری عالمان و بروز فرهنگ غالب در تعریف زن در دوران های مختلف اسلامی است در طول تاریخ اسلام به مثابه یک گفتمان و منظومه فکری بر اخلاقیات، اعتقادات و فرهنگ جامعه اسلامی تاعصر حاضر تأثیر به سزایی داشته است. روند رشد متنی روایات، از تفسیر موسّع حسن عملکرد زن تا تعریف مضیّق اعمال وی، محصول عوامل متعددی است که درهم پیچیده و به گفتمان مذمّت زنان توسعه داده است. برخی از این عوامل که عبارتند از: تغییر شرایط سیاسی- اجتماعی و فرهنگی بعد از عصر رسالت، پیامدهای حادثه جمل بر حضور زنان در کنش های اجتماعی، خلأ مبانی عملکرد فقهی زنان در دوران بعد از صحابه، هدایت سیل سؤالات مردم از طریق حاکمان در جغرافیای گسترده سرزمین های اسلامی به راویان، فقیهان و قصّه گویان، تعیین زنان به عنوان مصداق هواخواهی و دنیاگرایی از طریق راویان زاهد، بسط فرهنگ داستان پردازی در مورد زنان، بهره برداری از احساسات ضد یهودی در عصر تدوین و تکامل روایات، که همه موارد در بسط فرهنگ زن ستیزی و جعل روایات مذمّت زنان بسیار مؤثر بوده است و شرایط عملکرد وقیحانه بسیاری از جمله سلفی تکفیری های معاصر و فرقه نوظهور داعش را در رابطه با زنان رقم زده است.