مجید رسولی

چکیده: طی چند دهه ی اخیر، افزایش مصرف انرژی و گسترش معضلات و آسیب های زیست محیطی، یکی از چالش های نیل به توسعه پایدار است و بحران انرژی ناشی از کاهش منابع فسیلی و انرژی های تجدید ناپذیر جامعه جهانی را تحت اثر قرار داده اند، در این میان گرمایش جهانی مهمترین و گسترده ترین معضل زیست محیطی شمار می رود. در مراتب پایینتر، آلودگی هوا، آلودگی آب ها، اسیدی شدن آب و خاک و کاهش منابع، دیگر اثرات گریبان گیر بشر امروز محسوب میشوند. تولید برق در مقیاس جهانی،%48 نشر دی اکسید گوگرد و %42 نشر گازهای گلخانه ای را به خود اختصاص داده و %64 زغال سنگ و %40 گاز طبیعی تولید شده در این بخش به مصرف میرسد. به سبب اهمیت این صنعت، آژانس بین المللی انرژی در چشم انداز ترسیم شده برای نیل به افق توسعه پایدار تا سال 2040، دی اکسید کربن معادل تولیدی به ازای تولید هر کیلووات ساعت الکتریسیته را g 69 و سهم مکانیسم های بادی و خورشیدی در تأمین بر جهانی را %38 پیشنهاد داده است. به سبب اهمیت توسعه صنعت فتوولتاییک به دلایل مذکور، پتانسیل بالای تولید برق خورشیدی در ایران و عدم وجود مطالعه ای جامع در حوزه ابعاد زیست محیطی نیروگاه ها فتوولتائیک کشور، چرخه حیات احداث نیروگاه های فتوولتائیک " کوشک یزد" و "ماهان کرمان"مورد ارزیابی قرار گرفته است. این ارزیابی تمامی اجزای مورد استفاده در نیروگاه ه، شامل پنل های خور شیدی، اینورتر، سازه، کابل و اتصاالات الکتریکی و همچنین مراحل آماده سازی زمین و نصب تجهیزات در محل احداث نیروگاه را در بر می گیرد. مرزهای این ارزیابی به تمامی مراحل تأمین و تولید تجهیزات از زمان استخراج مواد اولیه از منابع تا نصب و راه اندازی در نیروگاه گسترانیده شده است. تمامی مراحل در چرخه حیات احداث نیروگاه، با کسب اطلاعات از یکایک کارخانه ها و شرکت های پیمانکار سازنده نیروگاه ها مدلسازی شده است. پایگاه داده جامع ارزیابی چرخه حیات 3 Ecoinvent، دستورالعمل های ارائه شده توسط آژانس بین المللی انرژی برای ارزیابی چرخه حیات نیروگاه های خورشیدی و تعداد زیادی از پژوهش های پیشین این حوزه، برای تعیین روش تحقیق در این مطالعه موردا ستفاده قرار گرفته اند. طرح چارچوب این ارزیابی بر اساس استاندارد ایزو 14040 انجام شده است. در این پژوهش به کمک نرم افزار Simapro انجام شده است. انرژی اولیه کل مصرف شده، اثرات ایجادشده بر