حرکت نحوی که طی آن تغییراتی در ترتیب سازه ها ایجاد می شود، با هدف اقناع اصول بهره وری صورت می گیرد. طول سازه ها به عنوان عاملی صوری نقش اثرگذاری در عملکرد قواعد حرکت دارد. آرایش ساختار نهایی با سهولت پردازشی همبستگی دارد. این پژوهش با بهره گیری از الگوی ردیاب چشمی به بررسی رفتار چشم در واکنش به سطر پردازشی جملات با ساختارهای نحوی متفاوت می پردازد، و شواهدی رفتاری برای تشثیر طول در عملکرد حرکت دستوری در صورت های متناظر در زبان فارسی ارائه می دهد. در چارچوب الگوی ردیاب چشمی، دو نوع حرکت )خروج بند موصولی و پسایندسازی( در دو مجموعه ی چهل جمله ای، در دو سطر طولی )کوتاه و بلند( بررسی شد. سپس، رفتارهای چشمی نظیر تعداد و دیر تربیت، مورد تحلیل قرار گرفت. در رابطه با الگوی SPSS واپسگرد ثبت و داده های خروجی در نرم افزار تعداد و دیر تربیت، زمانی که طول سازه مورد مطالعه کوتاه بود، تفاوت چندانی میان قبل و بعد عملکرد قاعده ی حرکت دیده نشد و در حالتی که قاعده حرکت عمل نکرده، میانگین تعداد و دیر تربیت کمتر بود. افزایش طول سازه منجر به وارونگی الگوی تربیت ها و تفاوتی معنادارشد. با افزایش طول سازه ، تعداد واپسگردها پس از عملکرد حرکت کاهش یافت. از آن جا که مؤلفه های پیش گفته در تحلیل پایش گر چشمی، الگویی کارآمد در سنجش سطر پردازشی جملات است، می توان نتیجه گرفت، عملکرد قواعد حرکت نحوی با طول سازه ها مرتبط است و در راستای تسهیل پرداز انجام می شود. حرکت به جایگاه پسافعلی، با افزایش طول محتمل تر است و با انگیز افزایش بهره وری پردازشی صورت می گیرد.
