محمد راسخ مهند

در این مقاله قصد داریم به بررسی نشانداری در صرف اسم و ضمیر زبان­های ایرانی نو شمال غربی از منظری درزمانی براساساصل کاستن صورت­ها (هاوکینز 2004) بپردازیم. طبق این اصل صورت­های نشاندار پایین­ترین مرتبه و صورت­های بی­نشان بالاترین مرتبه را در سلسله­مراتب­ کاربردبنیاد دارند. ترتیب مقولات در سلسله­مراتب کاربردبنیاد بر اساس بسامد وقوع آنها در زبان­ها است و دلیل این بسامدهای گوناگون را می­توان به دلایل ارتباطی، پیچیدگی و وقوع نابرابر عناصر زبانی در محیط اجتماعی نسبت داد.در این مقاله نشان داده­ایم تغییرات نشانداری در سلسله­مراتب­ شمار و جنس در صرف اسم و ضمیر زبان­های مورد مطالعه، طبق اصل کاستن صورت­ها و پیش­بینی­های آن است و در سلسله­مراتب حالت استثنائاتی وجود دارد که مطابق پیش­بینی­های این اصل نیست.