مریم پورجمشیدی

با افزایش کاربران کودک و جوان نرم‌افزارها و اپلیکشن‌های آموزشی، نیاز به طراحی واسط کاربر متناسب با ترجیحات و سبک یادگیری آنان بیش از پیش احساس می‌شود. مطالعات در این زمینه نشان می‌دهند که به طراحی واسط کاربر نرم‌افزارهای آموزشی ویژه کودکان توجه چندانی نشده است و بیش‌تر واسط کاربری‌ها برای بزرگسالان کاربرد دارد. هدف از پژوهش حاضر تحلیل و ارزیابی نرم‌افزار شاد از منظر واسط کاربری برای دانش‌آموزان دوره‌ی دوم ابتدایی شهر همدان بود. به‌منظور انجام این پژوهش از روش پژوهش آمیخته با طرح اکتشافی متوالی استفاده شد. گردآوری داده‌ها در بخش کیفی از طریق روش مرور نظام‌مند و در بخش کمی از طریق روش پیمایش انجام شد. جامعه آماری در بخش کیفی شامل کلیه سندهای پژوهشی و کتاب‌های مرتبط با واسط کاربری کودکان 10 تا 12 سال و در بخش کمی شامل کلیه دانش‌آموزان دوره‌ی دوم ابتدایی در شهر همدان بود. حجم نمونه در بخش کیفی شامل 18 سند مرتبط با طراحی و عناصر واسط کاربری کودکان 10 تا 12 سال بود و در بخش کمی شامل 250 دانش‌آموزان دوره‌ی دوم ابتدایی در شهر همدان بود که به روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش تحلیل محتوا با رویکرد قیاسی استفاده شد. یافته‌ها در بخش کیفی منجر به استخراج 17 مولفه‌ی اصلی و 62 مولفه‌ی فرعی شد که عناصر رابط کاربری کودکان 10 تا 12 سال را تشکیل می‌دهد. با کمک یافته‌های پژوهش در بخش کیفی، پرسش‌نامه‌ی محقق ساخته به‌منظور ارزیابی نرم‌افزار شاد از دیدگاه دانش‌آموزان دوره‌ی دوم ابتدایی طراحی شد. در بخش کمی از روش پیمایشی استفاده شد و با کمک آزمون استنباطی داده های حاصل از پیمایش تجزیه و تحلیل داده‌های شد. یافته‌های بخش کمی نشان داد وضعیت نرم افزار شاد از منظر رعایت استانداردهای واسط کاربری برای دانش‌آموزان دوره‌ی دوم ابتدایی بر اساس روش ارزیابی متوازن در سطح پایینی استقرار یافته است. بنابراین بر اساس یافته‌های پژوهش پیشنهاد می‌شود طراحان و توسعه‌دهندگان آموزشی از یافته‌های پژوهش حاضر در بهبود کارایی نرم‌افزار شاد و طراحی نرم‌افزاری متناسب با خصیصه‌های رشدی و ترجیحات یادگیری دانش‌آموزان در سنین مختلف اقدام کنند.