محمود نیلی

چکیده: ایران در منطقه زلزله خیز شدیدی واقع است و هر ساله زلزله هایی با بزرگی قابل توجهی در اقصی نقاط کشور رخ می دهد که خسارات جبران ناپذیر جانی و مالی به کشور وارد می گردد. عمده خسارت ها ناشی از وزن سازه ها می-باشد که نیروی وارده بر سازه را افزایش می دهد. در سازه های بتنی به دلیل چگالی زیاد بتن تمهیدات لازم می باید صورت پذیرد تا تأثیر بارهای ناشی از زلزله را کاهش داد. سبک سازی و استفاده از بتن سبک یکی از راه حل های مناسبی است که تحقیقات زیادی در این خصوص صورت پذیرفته است. بتن های سبک عمدتاً مقاومت فشاری و مدول الاستیسیته استاتیکی کمی نسبت به بتن های معمولی دارند و این چالش باعث گردیده است که توجه مهندسان به بتن سبک کاهش یابد و در به کارگیری این نوع بتن در سازه ها با تردید مواجه گردند. موضوع مهم دیگری که در خصوص بتن سبک هم چنان با پاسخ منطقی مواجه نشده است، دوام این گونه بتن ها در مقابل عوامل اقلیمی از جمله هوای سرد و یخبندان می باشد. در رساله حاضر سعی گردیده است در محدوده آزمایش های انجام شده به دو سوال اساسی پاسخ داده شود: 1- آیا می توان بتن سبک سازه ای با مقاومت بیش از 42 مگاپاسکال تولید نمود؟ 2- آیا این گونه بتن ها که دارای مقاومت فشاری بیش از 42 مگاپاسکال می باشند از دوام قابل قبولی در مقابل سیکل های یخ زدن-آب شدن برخوردارند؟ در تحقیق حاضر برای تولید بتن سبک از لیکای ایران استفاده شده است. دو دسته بتن معمولی و بتن سبک، از هر دسته 3 طرح مخلوط یکسان با درصد هوای عمدی متفاوت ارایه شده که میزان هوای عمدی طرح ها 5 و 7 درصد در نظر گرفته شده است. لازم به ذکر است که در تهیه بتن سبک 5 درصد پودر سنگ و 10 درصد میکروسیلیس استفاده شده است. ایجاد هوای عمدی در بتن به منظور بهبود دوام بتن در مواجه با سیکل های یخ زدن-آب شدن صورت گرفته است که برای ارزیابی دوام آزمونه ها در برابر این سیکل ها از آزمایش استاندارد ASTM C666-A استفاده گردیده است. نتایج حاکی از آن است که در بتن سبک با جایگزینی 37 درصدی لیکا با مصالح سنگی مقاومت فشاری بیش از 50 مگاپاسکال در 28 روز را کسب کرده است. با افزایش میزان هوای عمدی، مقاومت فشاری بتن سبک و بتن معمولی کاهش یافته است و این میزان کاهش مقاومت فشاری به ازای هر یک درصد هوای عمدی، در بتن معمولی بیشتر از بتن سبک بوده است. طرح های بتن سبک در مقایسه با طرح