در طول تاریخ قلعه دخترها از جمله بناهای نظامی محسوب میشوند که بر فراز مناطق کوهستانی و صعب العبور با مصالح عمدت ا سنگی توسط حاکمان و فرماندهان وقت ایجاد میشدند. اشراف به مناطق پیرامونی و ایجاد امنیت منطقه و نیز تسلط بر راههای ارتباطی شاخص، از مهمترین عملکردهای این دسته از بناها بوده است. احداث این بناها تحتتأثیر اوضاع فرهنگی، اجتماعی، دینی و تعصبات ملی در دورههایی از تاریخ بوده است. با توجه به موقعیت جغرافیایی دشت همدان در غرب فلات ایران و قرار گرفتن در مسیرهای اصلی شرق به غرب لزوم احداث این دسته از بناها در آن وجود داشته است. از جمله این بناهای نظامی بنای قزقلعه باغچه سیدان است که بر فراز صخرهای نسبتا مرتفع و مشرف به دشت و شهر همدان واقع شده و کمتر مورد توجه محققین قرار گرفته است. بنابراین، پژوهش حاضر از نخستین تلاشهایی است که با هدف شناسایی وضعیت معماری و گاهنگاری آن، به تأثیر این بنا در برقراری امنیت منطقه پرداخته است. از اینرو، بررسی وضعیت ساختار معماری و توالی تاریخی بنا، مهمترین مسئلهای است که در جریان این پژوهش باید به آن پرداخته شود. این پژوهش بر اساس ماهیت و روش، از نوع تحقیقات بنیادی به شیوۀ توصیفی و تاریخی است و اطلاعات مورد نیاز، به دو صورت اسنادی و میدانی جمعآوری شده است. پیشفرض تحقیق بیانگر این است که مهمترین مسیر ارتباطی منطقه که نقش شاهراه حیاتی در ساختار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی منطقه داشته مسیر همدان به ری )جادۀ خراسان بزرگ( بوده است که بنای قزقلعه در جوار آن احداث شده است. به مانند سایر قلعه دخترها دارای ساختار معماری سنگی حجیم و مرتفع بوده که دسترسی به آن به راحتی میسر نبوده است. با توجه به شواهد احتمالا این بنا در چند دورۀ اواخر ساسانی، سدههای نخستین اسلامی و سده های میانی اسلامی احداث و مورد استفاده بوده است.
