مصطفی ملکی

چکیده: این پژوهش به منظور بررسی اثرات نمک های مختلف نیترات درسطوح مختلف به همراه سولفات منیزیوم بر فراسنجه های تخمیر شکمبه ای در جیره های مختلف بصورت آزمایشگاهی در قالب 3 آزمایش صورت پذیرفت، در ابتدا در آزمایش اول از سه نمک نیترات سدیم، نیترات پتاسیم و نیترات کلسیم در سه سطح (صفر، 10، 20 و 30 میلی مولار) و دو جیره علوفه ای و کنسانتره ای استفاده شد، سپس آزمایش دوم با هدف بررسی اثرات نیترات پتاسیم و نیترات کلسیم در سطوح یاد شده در حضور سولفات منیزیوم (در سطوح صفر، 5 و 10 میلی مولار) بر تخمیر شکمبه انجام شد. در نهایت در آزمایش سوم اثرات سطوح انتخابی پایین تر (صفر، 5 و 10 میلی مولار) نیترات سدیم و کلسیم در مقایسه با اوره و اوره آهسته رهش در سه سطح (معادل سطوح نیترات به لحاظ محتوی نیتروژن) در دوجیره پر پروتئین(13%CP=) و کم پروتئین(8.5%CP=) بر شاخص های تخمیر شکمبه صورت گرفت. در آزمایش اول پتانسیل تولید گاز در اثر افزودن هر سه فرم نمک های نیترات کاهش یافت، هرچند در سطوح بالاتر نیترات کلسیم این کاهش کمتر شد فاز تاخیر در اثر افزودن نمک های نیترات به جیره تحت تاثیر قرار نگرفت(05/0P). تولید گاز حاصل از انکوباسیون24 ساعته همانند انکوباسیون 144 ساعته در جیره های علوفه ای و کنسانتره ای در اثر افزایش غلظت نیترات، کاهش یافت(05/0>P). با اینحال کاهش گاز تولیدی به واسطه اثر نیترات ها در جیره علوفه ای بیشتر بود. همچنین در اثر افزودن نیترات ها در غلظت های بالا(20 و 30 میلی مولار) به جیره میزان هضم ماده خشک و آلی کاهش یافت، که این کاهش در نیترات کلسیم و در جیره علوفه ای محسوس تر بود. در دو جیره علوفه ای و کنسانتره ای افزودن نیترات سدیم و پتاسیم منجر به افزایش نسبی ضریب تفکیک گردید(01/0>P) ، اما این افزایش در جیره علوفه ای و با استفاده از نیترات کلسیم محسوس تر بود. در آزمایش دوم اثر سولفات به جهت تسهیل در احیای نیتریت به آمونیاک به همراه سوبسترای علوفه ای بررسی شد. به طور کلی سطوح 5 و 10 میلی مولار سولفات در تیمارهای فاقد نیترات تغییر محسوسی در شاخص های تخمیر ایجاد نکردند. همچنین افزودن سولفات به همراه سطوح مختلف نیترات پتاسیم تغییری در شاخص های هضم و تخمیر م