محمد معانی جو

کانسار منگنز صوفیوند در 15 کیلومتری جنوب باختر هرسین و در فاصله 3 کیلومتری روستای صوفیوند و در زون زاگرس رورانده و افیولیت کرمانشاه قرار دارد. این کانسار در پلتفرم کربناتی-رادیولاریتی بیستون واقع شده و شامل سنگ آهک دگرگون شده، چرت رادیولاریت و سنگ منگنز می باشد. به دلیل تکتونیک فعال در منطقه، رخنمون کانسار منگنز به صورت رگه های چین خورده، منقطع و تکتونیزه درآمده اند. سنگ میزبان اصلی کانسنگ، آهک و رادیولاریت است. براساس مطالعات میکروسکوپی و نتایج دیفراکتومتری اشعه ایکس (XRD) و آنالیز (SEM) مهم ترین کانی های منگنزدار در کانسار منگنز صوفیوند شامل پیرولوزیت، براونیت، هولاندیت، رومانشیت، منگانیت و منگانوزیت می باشد و کوارتز مهم ترین کانی باطله است. براساس شیمی عناصر اصلی، نسبت های Al2O3 از 22/0 تا 06/5 (میانگین،73/1)، TiO2 از 02/0تا 29/0 (میانگین، 11/0)، MnO از 01/0تا 73/71 میانگین ( 29/25) متغیر است و همبستگی قوی میان غلظت های Al2O3 و TiO2 وجود داردکه نشان دهنده ورود این مواد از منشا یکسان به محیط رسوبی کانسار منگنز مورد بررسی می باشد. نسبت های Mn/Fe از0/03 تا 129/87(میانگین (32/86تغییر می کند. این موضوع بیانگر تفریق و جدایش نسبتاَ شدید آهن و منگنز در طی حمل و نقل، در فعالیت های گرمابی این کانسار بوده و بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت این کانسار دارای زایش گرمابی زیر دریایی است.