محمد معانی جو

کانسار آهن انوشیروان در جنوب شرق استان کردستان، جنوب غرب شهرستان قروه، فاصله 27 کلیومتری بخش دهگلان و درزون ساختاری سنندج-سیرجان واقع شده است. بر اساس مشاهدات صحرایی و سنگ نگاری، ترکیب سنگ شناختی توده نفوذی مورد بررسی(به سن ژوراسیک) در محدوده میکرو گرانیت، گرانیت، مونزودیوریت هستند. که به لحاظ ویژگی های ژئو شیمیایی جزء گرانیتوئید های تیپ I، با ماهیت کالک آلکالن و از نظر درجه اشباع از آلومنیوم ASI)) متا آلومین هستند. غنی شدگی LILE (Th، Sr، U، K، Pb و Nb) و ( La-Eu)LREE نسبت به عناصر HFSE (Nb، P، Ti، Y و Zr) و (Gd-Lu) HREE و پایین بودن نسبتNb/U و مقادیر بالای Ba/Nb بیانگر محیط تکتونیکی مرتبط با فرو رانش حاشیه قاره ای، برای سنگ های آذرین منطقه مورد مطالعه است. آنومالی منفی عناصرP، Ti و Nb در نمودارهای عنکبوتی نیز این موضوع را تاّیید می کند. همچنین قرارگیری نمونه ها در نمودار Yb در برابرTh نشان می دهد توده نفوذی انوشیروان از نظر جایگاه تکتونیکی متعلق به قوس آتشفشانی مناطق فرو رانش می باشد که در اثر نفوذ در سنگ های کربناته (به سن تریاس) منطقه باعث کانه زایی آهن به صورت اسکارن شده است. کانسار آهن انوشیروان چند توده مگنتیتی عدسی شکل و در بعضی نقاط لایه ای با 400 هزار تن ذخیره قطعی و 520هزار تن ذخیره احتمالی در بین سنگ های آهکی و توده نفوذی تشکیل شده است. کانه اصلی کانسار مگنتیت است که همراه با هماتیت، پیریت، لیمونیت و گوتیت مهم ترین کانی های فلزی منطقه را تشکیل می دهند. پیریت های کانسار دارای دو نسل می باشند نسل اول به صورت ادخال در میزبان مگنتیت و کانی های باطله دیده می شود. نسل دوم به صورت رگه-رگچه ای می باشد. عمدترین کانی غیر فلزی منطقه کلسیت است که همراه کانی کالک سیلیکاته اکتینولیت، اپیدوت، آندرادیت همراه کلریت، کوارتز و سرپانتین مهم ترین کانی های باطله کانسار انوشیروان را تشکیل می دهد. مهمترین دگرسانی های مشاهده شده در منطقه شامل اپیدوتی، کربناتی، کلریتی، اورالیتی، سرپانتینی، دولومیتی، هماتیتی، لیمونیتی شدن و به مقدار کمی سیلیسی شدن است. کانی سازی کانسار انو شیروان در دو مرحله متا سو ماتیسم و مرحله سوپرژن انجام شده است. مر حله متا-سو ماتیسم شامل مرحله پیشرونده و پسرونده اسکارن زایی و مرحله تشکیل رگه های کانه دار می باشد که موجب تشکیل کانی های دگرسانی از کانی های تشکی