محمد معانی جو

کانسار آهن چنارعلیا در فاصله 18 کیلومتری شمال شهرستان اسدآباد، دامنه جنوب غربی کوه آلموقلاق در پهنه سنندج-سیرجان واقع شده است. بر اساس مطالعات اکتشافی، این کانسار دارای دو میلیون تن ذخیره قطعی با عیار متوسط 68/40 % است. سنگ شناسی واحدهای اصلی منطقه شامل آهک های مرمری شده و شیست (سنگ میزبان)، اسکارن و ماده معدنی (مگنتیت-هماتیت) بوده و توده نفوذی بیشتر از نوع سنگ های آذرین اسیدی (گرانیت میلونیتی) تا حدواسط می باشد. ذخیره معدنی غالباً به شکل توده ای و بعضاً با واحدهای آهکی و شیست ها حالت لایه ای و نواری دارد. مگنتیت، هماتیت، پیریت، کالکوپیریت، مالاکیت به میزان کم و گوتیت کانی های فلزی تشکیل دهنده کانسنگ هستند. مگنتیت نسبت به سایر کانی های فلزی فراوان تر است. از جمله کانی های شاخص شرایط اسکارنی در مرحله پیشرونده گارنت (نوع آندرادیت) می باشد. در مرحله پسرونده، کانی های اسکارنی از پیش تشکیل شده به کانی های آبدار مرحله پسین و دما پایین تر (ترمولیت-اکتینولیت، کلریت و اپیدوت) تبدیل شده اند. دگرسانی های موجود در منطقه به ترتیب اهمیت عبارتند از: اپیدوتی شدن، اسکارنی شدن، کلریتی شدن، کربناتی شدن، سیلیسی شدن، لیمونیتی شدن و اکتینولیتی شدن. طبق شواهد صحرایی و میکروسکوپی، تحت تأثیر نیروهای برشی در منطقه واحدهای سنگی دچار دگرگونی میلونیتی شده اند، که حاصل آن چهار مرحله دگرشکلی بوده که سه مرحله آن دگرشکلی شکل پذیر و مرحله چهارم دگرشکلی شکنا می باشد. طی مطالعات EPMA بر روی مگنتیت، این کانه با مقدار Ti و V کم در محدوده اسکارن قرار می گیرد. همچنین با غلظت کم TiO2, Cr2O3 و V2O5 در نمودار نسبت اکسیدهای TiO2 در برابر V2O5 بیشترین شباهت شیمیایی را با مگنتیت کانسارهای اسکارن دارد. نتایج آنالیز EPMA بر روی پیریت های موجود در کانسار چنارعلیا نسبت S/Se برابر با 21750 را نشان می دهد که بیانگر منشأ آذرین می باشد. مقادیر Ni و Co در این کانی نیز به ترتیب 28 تا 144 ppm و 305 تا 1400 ppm می باشد که نسبت Co/Ni مقدار 79/14 را نشان می دهد. طبق مقادیر این دو عنصر در نمودارهای تفکیک کننده مقادیر کبالت در مقابل نیکل انواع ذخایر، این کانسار محدوده اسکارن را در برمی گیرد. گارنت های آنالیز شده به روش میکروپروب دارای ترکیب کلی آندرادیت (Ca2.96+Mg0.001+Mn0.016 Al0.48+Fe3+1.77+Mn0.016+Ti0.008 Si2.86O12) با میزا