محمد معانی جو

طیف گسترده ای از سنگ های پلوتونیک، از مافیک تا فلسیک، شامل انواع گابرو ها، دیوریت ها، تونالیت ها، گرانودیوریت ها، مونزوگرانیت ها، سینوگرانیت ها و گرانیتوئید های لوکوکرات در مجموعه پلوتونیک الوند، زون سنندج- سیرجان، ایران یافت می شوند. سن این مجموعه متعلق به ژوراسیک میانی است. در این مجموعه سنگ های گرانیتی و دیوریتی از اجزای اصلی هستند. گرانیت ها حاوی پلاژیوکلاز، پتاسیم فلدسپار، کوارتز و بیوتیت هستند و دیوریت ها از پلاژیوکلاز، هورنبلند، بیوتیت و کمی تیتانیت و آپاتیت تشکیل شده اند. در برخی برونزد ها، گرانیت ها و دیوریت های آلایش یافته پیدا می شوند که حاوی زینوکریست های بزرگ هضم نشده آندالوزیت (به طور بخشی تا کامل به سیلیمانیت تبدیل شده) همراه با حاشیه های واکنشی غنی از اسپینل و فلدسپار هستند. این زینوکریست ها از تخریب کانی های سنگ های پلیتی و ورود آن ها به داخل ماگما های میزبان حاصل شده اند. نسبت های ایزوتوپی 87Sr/86Sr در گرانیت های مورد مطالعه از 7101/0 تا 7245/0 و دیوریت های آلایش یافته از 7048/0 تا 7079/0( با Sriبیش از 704/0) در تغییر است. طیف نسبت های 143Nd/144Nd در سنگ های گرانیتی از 51234/0 تا 51240/0 و در دیوریت های آلایش یافته از 51244/0 تا 51252/0 می باشد. مقادیر εNd(t) برای گرانیت های مورد مطالعه از 2/3- تا 98/3- و برای دیوریت های آلایش یافته از 78/0- تا 35/2- می باشد. در نمودار 143Nd/144Nd در مقابل 87Sr/86Sr، گرانیت ها در قلمرو سنگ های پوسته ای تصویر می شوند؛ همچنین دیوریت های با منشاء گوشته ای، به سبب آلایش با سنگ های متاپلیتی به سمت سنگ های با منشاء پوسته ای میل نموده اند. این نتایج اهمیت شناخت آلایش را در سنگ های پلوتونیک با مواد پوسته فوقانی (متاپلیتی) در هنگام تفسیر چنین سنگ هایی مشخص می نماید