محمد خانجانی

تأمین غذای سالم یکی از چالش‌های مهم امروز، جوامع مختلف بشری است چون سلامت و کیفیت محصولات کشاورزی و غذایی نقش مهمی در سلامت افراد جامعه دارد. متأسفانه وجود بقایای سموم آفت‌کش‌ها، آنتی بیوتیک‌ها و سایر داروهای دامی، کودهای شیمیایی، ترکیبات هورمونی، مواد نگهدارنده، فلزات سنگین و... و پیامدها ومشکلات ناشی از آن که برای محیط زیست طبیعی و سلامت جوامع بشری یک نگرانی بزرگ شده است، مطالعاتی انجام‌شده در دوره پاندمی بیماری کرونا نشان داد، در جوامعی که از رژیم غذایی سالم برخوردار بودند مقاومت بدنی بالاتری در برابر بیماری داشتند لذا باید رژیم‌های غذایی سالم را در پیش بگیریم تا سیستم ایمنی بدن تقویت شود. امروزه تولید و عرضه غذای سالم مسائل و مشکلات زیادی روبرو است از جمله می‌توان به نرفتن دانش کافی و لازم به مزرعه، عدم آگاهی تولید کنندگان از مزایای تولید محصول سالم، وجود و بروز آفات و بیماریهای گیاهی، گران بودن محصول و نبود بازار مناسب در مناطق مختلف کشور برای عرضه محصولات سالم و... را می‌توان اشاره نمود. میوه و سبزی نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن‌ دارد. با بهبود زیرساخت‌های کشاورزی، زمینه مصرف میوه و سبزی‌ها افزایش پیدا کند. گلخانه ها بدلیل راندمان بالای عمکرد نهاده های تولید توجه ویژه‌ای در تولید سبزی و میوه می‌تواند داشته باشد. به همین دلیل در حال حاضر سطح کشتهای گلخانه ای در کشور بدلیل سودآوری بیشتر و مصرف بهینه آب، روز به روز در حال افزایش می‌باشند. لذا باید برنامه ریزی لازم برای انتقال کشت سبزی و صیفی از محیط باز به محیط داخل گلخانه، جهت کاهش مصرف آب و افزایش بهروری تولید صورت گیرد. شرایط مطلوبی که رشد محصول گلخانه ای ایجاد می‌شود همین شرایط مطلوب برای استقرار موفق آفات نیز فراهم می‌شود متأسفانه در حال حاضر مهار آفات، عمدتاً از ترکیبات آفت کش استفاده می‌شود باقیمانده آفت کشها در محصولات گلخانه ای یک دغدغه مهم امروز، جوامع مصرف کننده محصولات گلخانه‌ای شده است لذا اجرای روش مدیریت کنترل تلفیقی در گلخانه‌ها بر پایه مهار زیستی برای مهار آفات گلخانه‌ای پاسخ بسیار مناسبی برای مدیریت و کاهش بروزاین مسائل است جون ریسک بروز مسائل و مشکلات در محیط زیست کاهش و تولید اقتصادی محصول مطلوب و سالم را نیز در بردارد در این راستا، اجرای پروتوکل زیر مقاصد این هدف را بر آورده می‌کند: 1-آموزش مستمر کارشناسان ناظر، فنی برای انتقال دانش به عرصه های تولید،2- آگاه نمودن گلخانه داران از فواید مدیریت گلخانه بر پایه مهار زیستی،3-ایجاد بازار برای عرضه محصولات تولیدی، 4- کنترل شرایط محیطی گلخانه، دمای بالای 35 و زیر 15 باعث ریزش و عدم تشکیل میوه می‌شود، 5-هرس بوته در هفته 5-6 بعد ازنشاء یعنی بروز گل در بوته ها (2 شاخ شدن بوته ها6- ردیابی (Monitoring) آفات مهم مثل سفید بالک، تریپس و ...7،- رهاسازی کنه شکارگر Amblyseius swirskii در هفته 5-6 بعد از استقرار نشاء،8- رهاسازی سنک شکارگر Orius laevigatus در هفته 7-8 بعد از استقرار نشاء، 9- رهاسازی کنه شکارگر Neoseiulus californicus در هفته 5-6 بعد از استقرار نشاء،10-استفاده از عوامل پاتوژن، 11- در صورت لزوم کنترل شیمیایی به صورت لکه‌ای با ترکیبات آفت‌کش با اثر انتخابی.