محمد خانجانی

اهمیت اقتصادی کنه های گیاهخوار و نیز این مسأله که باغهای میوه اکثرا تحت فشار سمپاشی میباشند، ضرورت بررسیهای فونستیک کنه های شکارگر و گیاهخوار و شناسایی گونههای غالب شکارگر مؤثر و فعال روی آفات محصولات باغی جهت اقدامات به موقع و حساب شده در مدیریت کنترل آفات در باغات را آشکار میسازد. بنابراین فون کنههای شکارگر و گیاهخوار در باغات میوه از قبیل آلو، آلبالو، گیلاس، هلو، زردآلو، شلیل، سیب، به، گلابی، بادام و گردو در شهرستان قروه طی سالهای 1393-1395بررسی شد. به این منظور، کنهها با استفاده از قیف برلیز و روش تکاندن جداسازی شده و مستقیما در محیط هویر قرار داده شدند. در مجموع 25گونه متعلق به 15جنس از 8خانواده از کنه ها جمع آوری و شناسایی شد. در میان آنها تنها 6گونه گیاهخوار و 19گونه دیگر فعالیت شکارگری دارند. در بین کنههای شکارگر شناسایی شده، بیشترین فراوانی 65/2درصد متعلق به بالاخانواده Raphignathoideaبود. از لحاظ تنوع گونهای، خانواده Stigmaeidae بیشترین تنوع را داشت. کنه های خانواده Stigmaeidaeتوانایی بالقوهای به عنوان دشمن طبیعی در کنترل بیولوژیک دارند، بدیهی است از این پتانسیل غنی فونستیکی موجود در منطقه میتوان در راستای کنترل کاربردی آفات مذکور در قالب برنامههای کنترل تلفیقی آفت بهره برد. لذا لازم است در مدیریت باغات منطقه در صورت نیاز به کارگیری ترکیبات آفتکش، به گونهای عملیات سمپاشی برنامهریزی شود که حداقل آسیب به این عوامل وارد گردد و حتیالمقدور از آفتکشهای انتخابی و کمخطر استفاده گردد. گونههای Aceria به ترتیب از روی گردو، سیب، آلبالو و آلوCaligonella humilis وBryobia rubrioculus ،Cenopalpus irani ،tristriatus Stigmaeus ،Prostigmaeus khanjani ،Zetzellia mali ،Aegyptobia nazari جمعآوری شدند. گونههای از سیب و مابقی گونهها به طور مشترک از رویMolothrognathus bahariensis وAnystis baccarum ،kurdistaniensis میزبانها گزارش شدند. گونههای شناسایی شده به شرح زیر میباشند: Anystidae: Anystis baccarum Linnaeus, 1758; Bdellidae: Spinibdella cronini Baker & Balock, 1944; Caligonellidae: Caligonella humilis Koch, 1838; Molothrognathus bahariensis Ueckermann & fulgidus Summers & Schlinger, 1955; M. mehrnejadi Liang & Zhang, 1997; .Khanjani, 2003; M Eriophyidae: Aceria tristriatus Nale