محمد خانجانی

تنوع زیستی کنه های پیش استیگما در برخی از مناطق استان های همدان، کردستان و کرمانشاه طی سال های 1391- 1393 مورد مطالعه قرار گرفت. در این بررسی جمعاً 45 گونه متعلق به 20 جنس در قالب 12 خانواده از کنه های پرواستیگما جمع آوری و شناسایی شد که 4 گونه برای اولین بار از ایران جمع آوری، نام گذاری و توصیف شد. براساس عادت غذایی از 12 خانواده مطالعه شده، 3 خانواده گیاهخوار و 7 خانواده شکارگر و 2 خانواده همه چیزخوار می باشند. با استفاده از شاخص های تنوع زیستی مشخص شد استان کردستان دارای تنوع و غنای گونه ای بیشتری می باشد. در سطح خانواده، جنس و گونه در 3 استان: خانواده Raphignatidae، جنس Raphignatus و گونه Eriophyes tristriatus به ترتیب با 3/35 %، 3/35 % و 2/14 % بالاترین فراوانی نسبی را دارا می باشند. در سه استان بین جمعیت نر و ماده اختلاف معنی داری وجود دارد و جمعیت ماده بیشتر می باشد. بین تعداد کنه های جمع آوری و شناسایی شده در فصل تابستان نسبت به تعداد کل کنه ها در فصول بهار و پاییز، و بین تعداد کنه ها در فصول بهار و تابستان و پاییز اختلاف معنی داری در سطح 5 % وجود ندارد، اما درصد فراوانی کنه ها در تابستان (3/46 %) بیشتراز فراوانی کنه ها در فصول بهار (27 %) و پاییز (7/26 %) بوده است. بین تعداد گونه های شکارگر در باغات با درختان غیرمثمر، جنگلی و مرتعی، بین تعداد گونه های شکارگر با گونه های گیاهخوار و همچنین بین تعداد کنه ها در 3 استان اختلاف معنی دار در سطح 95 % وجود دارد. از درختان مثمر و غیر مثمر گردو، سیب، کاج و چنار، از گیاهان جنگلی و مرتعی زالزالک و گون بیشترین جمعیت از گونه ها را در خود جای داده اند. در مناطق بکر و دست نخورده جمعیت شکارگرها فزونی داشته است اما گونه های گیاهخوار در باغات 9/79 % از جمعیت را تشکیل داده اند. حداکثر فراوانی نسبی(%)کنه های شکارگر در گیاهان مرتعی و حداقل آن در باغات بوده است.