سن گندم خطرناک ترین آفت گندم و جو در کشور های غرب و مرکز آسیا می باشد، به طوری که هر ساله بیش از 15 میلیون هکتار از مزارع این کشورها مورد حمله این آفت قرار می گیرند. این آفت از دانههای گندم تغذیه کرده و در محیطی غنی از کربوهیدرات زندگی می کند و برای بقای خود، وابستگی بسیار زیادی به آنزیم کربوهیدراز دارد. آنزیم آلفاآمیلاز نقش مهمی در گوارش سن گندم به عهده دارد. پروتئین های گیاهی مهارکننده آلفاآمیلاز و پروتئاز پتانسیل کاربرد بالایی در زمینه مهندسی ژنتیک و در مبحث مقاومت گیاهان در مقابل آفات دارا می باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر عصاره پروتئینی رقم گندم دوروم آریا و دو رقم نان داراب 2 و مغان 3، روی فعالیت آنزیم آلفاآمیلاز و پروتئاز سن گندم بوده است. برای این منظور عصاره پروتئینی دانههای ذکر شده، با استفاده از کلرید سدیم 15/0 مولار استخراج شد. آنزیمهای مورد نظر نیز از معده میانی حشره کامل، پس از هموژنایز و سانتریفیوژ کردن معده میانی استخراج شد. سنجش فعالیت آمیلولیتیکی با استفاده از محلول نشاسته یک درصد به عنوان سوبسترا و در محیط بافر سدیم استات با pH 5/6 در دمای 35 درجهسلسیوس انجام شد. اندازه گیری فعالیت پروتئولیتیک نیز با استفاده از سوبسترای هموگلوبین 2 درصد و در محیط بافر سدیم استات با pH 5/6 در دمای 35 درجهسلسیوس انجام شد. میزان بازدارندگی آنزیم آلفاآمیلاز برای رقمهای آریا، داراب 2 و مغان 3 به ترتیب 46، 40 و 30 درصد و میزان بازدارندگی آنزیم پروتئاز برای رقمهای فوق به ترتیب 30، 29 و 26 درصد بدست آمده است. آزمایشات الکتروفورزی (زیموگرام) پروتئین های بازدارنده نشان داد که، باند های فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز در حضور پروتئین بازدارنده نسبت به شاهد (عدم حضور پروتئین بازدارنده) فعالیت کمتری دارد. در رقم مغان 3 نسبت به رقم آریا و رقم داراب 2 آنزیم فعالیت بیشتری داشت که موید فعالیت مهارکنندگی بالاتر در این رقمهای می باشد.
