مهرداد کریمی مشاور

با توجه به روند های توسعه ی شهری، ساختمان های بلند علی رغم تمام نکات منفی و مثبشان، به بخش جدایی ناپذیر شهر ها تبدیل شده اند. ساختمان های بلند فعلی مشکلات متعددی از قبیل افزایش تراکم، تحمیل ترافیک به معابر شهری، مسدود سازی دالان های دید و غیره ایجاد کرده اند که حاکی از مکان یابی نادرست آنهاست. همچنین این ساختمان ها دید های مطلوب شهری را از بین برده اند درحالی که خود بهترین دیدهای بصری را دارند که این خود حاکی از اهمیت جنبه ی بصری در مکان یابی آنهاست. این امر نیاز یک برنامه ی منسجم مکان یابی با رویکرد بصری را آشکار می کند. لذا با مطالعات متعدد بر روی ساختمانهای بلند، معیار هایی از قبیل زیست محیطی، کالبدی، دسترسی، اقتصادی- اجتماعی و کاربری و زیرمعیار هایشان برای نمونه موردی این تحقیق، شهر همدان، انتخاب شده اند. این معیار ها از طریق فرایند تحلیل شبکه ای(ANP) اولویت بندی شدند. به طور همزمان با تشکیل لایه های متناظر با زیر معیار ها در نرم افزار Arc GIS 10.3 و اعمال وزن ها به هر یک از لایه ها، از طریق همپوشانی، نقشه ی مکان یابی تولید شد.در مرحله ی بعد با در نظر گرفتن 7 ساختمان بلند 20 طبقه (بر اساس ارتفاع آخرین ساختمان ساخته شده) فرضی (20*40*70) در بهترین موقعیت های نقشه ی بدست آمده میزان رویت پذیری فازی آنها به وسیله ی نرم افزار Matlab از طریق ناظران فرضی که در معابر، خیابان و میادین قرار دارند سنجیده شد و نقشه های گرافیکی نهایی نوسط GIS تهییه شدند. هدف از این نوع تحلیل ارائه ی یک برنامه بود که بتوان درتوسعه ی های آتی شهرها از آن بهره گرفت و میزان رویت پذیری ساختمان ها را سنجید. نتایج حاکی از آن است که ساختمان های فعلی فاقد معیار های کاربردی بوده و در نا مناسب ترین مکان ها قرار دارند . از طرفی بر اساس آنالیز های دو بعدی و سه بعدی مشخص شد که قسمت های شمال شرقی شهر از موقعیت مناسبی برای ساخت و ساخت برخوردارند اما در آن قسمت ها کیفیت های پایین اجتماعی می تواند مشکلات بزرگتری ایجاد کند. لذا ساختمان های بلند می توانند با رعایت ضوابطی همچون مساحت قطعه، نوع دسترسی، و ... در کنار شریان های درجه ی 1 بر اساس نقشه ی های به دست آمده قرار بگیرند سپس با انجام آنالیزهای بصری و با کمترین میزان رویت پذیری در