چکیده در گذار از دهه های پایانی قرن بیستم و آغاز هزاره سوم ،بازآفرینی شهری به معنای خلق مجدد محدوده های روبه زوال ومعاصرسازی وپایداری آنها ،از رویکرد پروژه -محور ودیدگاه های کالبدی فضایی به رویکردهایی با محوریت سیاست گذاری ودیدگاه هایی یکپارچه،منسجم وهمه جانبه نگر تغییر جهت داده است.این سیاست گذاریها را می توان به استفاده از ابزارهایی که به توسعه محدودههای مورد نظر بیانجامد،چه ابتدا درقالب پروژه های عظیم وشاخص وچه درچارچوب اقدامات متأخرتر که باتوجه به ارزش ها وپتانسیل های عرصه های عمومی صورت گرفته است، مورد ملاحظه قرارد. در شرایط متأخر انتظار می رود تا این مهم با توجه به تقویت نقش مردم در تحققِ بازآفرینی، به توسعه پایدار تری منجر گردد. برای اینکه یک کاتالیست شهری بصورت موفق عمل کند، نباید به صورت یک عنصر تنها و منزوی عمل کند؛ بلکه باید عنصری از درون یک چارچوب جامع باشد که توسعه آتی را راهنمایی کند. محرک های شهری، می توانند عناصری محسوس و قابل تمیز ، مانند هتل، مرکز تجاری، ایستگاه حمل و نقل عمومی، موزه، فضای باز شهری یا از طیفی نامحسوس تر ، نظیر یک رویداد تاریخی، اعمال سیاستی در توسعه شهری، تزریق عملکردی خاص و یا مجموعه ای از دستورالعمل های طراحی باشند. همچنین، محرک های شهری، می توانند عناصری موقت نظیر برگزاری مراسم و رویدادهای سنتی و بومی باشند که سالانه یا ماهانه برگزار می گردند. در این پژوهش با رویکرد مستندسازی جامع سعی شده است تا تعدادی از پروژه های بازآفرینی به عنوان محرک های توسعه در شهرهای مختلف ایران مورد مستندسازی و ارزیابی قرار گیرند. این پروژه ها شامل طرح طراحی شهری مرکز محله آخوند شهر قزوین، محله جلفا در شهر اصفهان، محله عودلاجان در تهران، محله سنگ سیاه شیراز و محله سرچشمه در گرگان بودند که به طور کلی مستند سازی این پروژه های منتخب از طریق مستند سازی فرآیند پروژه ها، نتایج آنها، رضایتمندی ساکنین قبل و بعد از اجرای پروژه ها و از طریق ابعاد ماهوی و رویه ای انجام شده است. همچنین ارزیابی های اقتصادی و اجتماعی نتایج پروژه های منتخب را مورد بررسی دقیق کارشناسی قرار داده است. نهایتا دستاوردهای تمامی پروژه ها با یکدیگر مورد مقایسه تطبیقی قرار گرفته و پیشنهاداتی مستخرج از این قیاس ها ارائه گردیده است.
