مصطفی کرمی

رزمای با نام علمی Rosmarinus officinalis از خانواده نعناعیان گیاهی است که منشا اصلی آن نواحی مدیترانه است. این گیاه حاوی مواد مختلف فعال مانند کارنوسیک اسید، اسید رزمارینیک و کارنوسول می‎باشدکه باعث می‎شود عصاره یا اسانس این گیاه خواص ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی داشته باشد. رزماری، گیاه محبوب و شناخته شده‎ای است که از زمان باستان توسط انسان مصرف شده است. گزارش های مربوط به استفاده از رزماری، بر روی لوح های سنگی سومری هزاره پنجم پیش از میلاد، به دست خط میخی دیده می شود. کلمه "رزماری" از کلمه لاتین "rosmarinus" به معنی "شبنم دریا" گرفته شده است. همچنین یونانیان باستان آن را "آنتوس" می نامیدند که به معنی گل شگرف و یا لیبانوتیس، به خاطر بوی خوب آن بود (ساسیکومار و همکاران، 2012).گیاه رزماری دارای گونه های مختلفی بوده که به عنوان منبع محصولات طبیعی با فعالیت های بیولوژیکی متنوع مورد استفاده قرار گرفته است. از برگ و عصاره برگ رزماری به دلیل دارا بودن ترکیبات آنتی اکسیدانی طبیعی به عنوان جایگزین آنتی اکسیدان های مصنوعی به عنوان یک ماده افزودنی و نگهدارنده در صنایع غذایی و آرایشی بهداشتی استفاده فراوانی دارد (ویسنتین و همکاران، 2012). قبل از اختراع یخچال و فریزر روغن رزماری با هدف افزایش ماندگاری غذا و همچنین یک داروی ضدعفونی کننده مورد استفاده قرار می گرفت. رزماری دارای مونوترپن های مختلفی بوده که دارای خواص درمانی بسیار زیادی می باشد. به دلیل حساسیت زیاد ترکیبات موجود در عصاره رزماری در برابر شرایط محیطیُ، نیاز به اقدامات محافظتی داشته که یکی از موثرترین آن ها کپسوله کردن می باشد. (توراسان و همکاران، 2015). تکنیک های کپسوله سازی برای محاصره کردن ترکیبات فعال زیستی استفاده می شوند تا قابلیت دسترسی و پایداری و ذخیره سازی آن ها را افزایش دهد. کپسوله شدن از حساسیت ترکیبات فعال زیستی در برابر اکسیژن، گرما، رطوبت و pH کاسته و طعم بد مواد غذایی را پوشش می دهد (اوزدال و همکاران، 2020). حفاظت ترکیبات حساس و ناپایدار در برابر شرایط محیطی، به حداقل رساندن فراریت ترکیبات فرار طی دوران انبارداری، افزایش حلالیت، مقاومت در برابر واکنش های مخرب مانند اکسیداسیون، دهیدراتاسیون، بهبود طعم، تثبیت آنزیم، رهایش کنترل شده و هدف دار ترکیبات فعال زیستی و افزایش ماندگاری محصول از مزایای کپسوله