مصطفی کرمی

کریستالیزاسیون یک تکنیک رایج برای تولید و جداسازی داروها و دیگر مواد شیمیایی است. اولتراسوند در فرآیند کریستالیزاسیون بیشتر از همه بر مرحله هسته بندی موثر است و اثر کمتری بر رشد، اندازه کریستالها، شکل کریستالها، پلی مورفیسم و تکه تکه شدن دارد. هسته بندی میتواند به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم شود که هسته بندی اولیه میتواند به دو صورت هتروژن و هموژن باشد. اکثرا نطفه زایی یا هسته بندی اولیه از نوع هتروژن است و هسته بندی ثانویه نرخ بیشتری در مرحله هسته بندی کریستالیزاسیون دارد. سونیکاسیون باعث کاهش زمان القا، هسته بندی در فوق اشباعیت کمتر و کاهش در عرض منطقه متاستاز میشود. در حالی که هسته بندی میتواند به دو صورت اولیه و ثانویه باشد، هست بندی اولیه میتواند به دو صورت هتروژن و هموژن نیز باشد. کاهش در اندازه ذرات و محدود شدن توزیع اندازه کریستالی نیز معمولا گزارش شده است که با افزایش نرخ هسته بندی مرتبط است. در خصوص هسته بندی لاکتوز، میزان آن در فرکانس 44 کیلوهرتز افزایش می یابد ولی در فرکانسهای بالاتر و پایین تر همچین اثری مشاهده نمی شود. بیشترین تاثیر گزارش شده اولتراسوند بر رشد کریستال، مربوط به اندازه ذرات و شکل آنهاست. با افزایش قدرت اولتراسوند، سرعت رشد کریستال بیشتر می شود که این افزایش ناشی از افزایش سریع نرخ فوق اشباعیت است. با به کارگیری اولتراسوند، کریستال تحمل رشد هموژن بیشتری دارد و اندازه ذرات مشابه تر و یکدست تر می شوند. شکل ذرات تحت سونیکاسیون، یکنواخت تر و مشابه تر است و معمولا ذره به شکل کروی درمی آید. پلی مورفیسم، بستگی به کنترل روند رشد کریستال در طول کریستالیزاسیون دارد. اولتراسوند، توانایی تولید کریستالهایی با پلی مورفیسم های مختلف را در مقایسه با شرایط سکوت دارد که تحت شرایط سکوت، پایدارترین فرم ، monoclinic ، تولید میشود در حالیکه سونیکاسیون در تولید فرم با پایداری کمتر، orthorhombic نتیجه میدهد. در کل، اولتراسوند نرخ فوق اشباعیت را افزایش میدهد، بنابراین احتمال تشکیل پلی مورفیک هایی با پایداری پایین افزایش می یابد. sonofragmentation تحت تاثیر دما، سختی ) vickers (، مدول یانگ و منبع اولتراسوند یا نوع حبابهای کاویتاسیون است. اثر اولتراسوند بر sonofragmentation میتواند بر اثر انفجار حبابهای کاویتاسیون باشد. با به کارگیری اولتراسوند با شدت بالا ) 20 ک