محسن جلالی

چکیده: افزایش روزافزون جمعیت جهان همراه با افزایش شهرنشینی منجر به روند بالای تولید لجن فاضلاب همراه با مشکلات مربوط به استراتژی های دفع آن می شود. علاوه بر اثرات مثبت کاربرد لجن فاضلاب در خاک های کشاورزی، ممکن است اثرات مضر روی وسزگس های خاک، کیفیت و تولید محصولات و آب های زیرزمینی داشته باشد. استفاده از لجن فاضلاب با کیفیت پایین در کشاورزی در چندین کشور در حال توسعه، مانند ایران، اجتناب ناپذیر است. اطلاعات جامعی در مورد ویژگی های لجن فاضلاب در ایران وجود ندارد و به دلیل تولید زیاد لجن فاضلاب و کاربرد آن در زمین های کشاو.رزی در ایران ، بررسی خصوصیات شیمیایی لجن فاضلاب تولید شده در مناطق شهری و پرجمعیت مورد مفید می باشد. در این تحقیق بررسی خواص شیمیایی نمونه های مختلف لجن فاضلاب و آزادسازی فلزات از این نمونه ها تجت تاثیر پی اچ، بخش بندی، رهاسازی سینتیکی، همدمای جذب و آبشویی فلزات در خاک تیکار شده شده با لجن فاضلاب در حضور جاذب های مختلف (کانی ها و ذرات نانو) انجام شد. این مطالعه در مورد کیفیت لجن فاضلاب که در حال حاضر در نقاط مختلف ایران تولید می شود، اطلاعاتی را ارائه می دهد و می تواند به کشاورزان و سیاست گذاران در استفاده مطلوب و مطمئن از لجن فاضلاب در کشاورزی ایران کمک کند. در این مطالعه ابتدا 10 نمونه مختلف لجن فاضلاب تولید شده از تصفیه خانه فاضلاب شهرهای اراک، اصفهان، کرمانشاه، رشت، سنندج ساوه، شیراز، تاکستان، تهران و تویسرکان را جمع آوری کردیم و ویژگی های شیمیایی آن ها و گونه بندی عناصر در این نمونه ها مطالعه شد. غلظت نسبتاً بالای عناصر غذایی و گروه های عاملی فعال نشان داد که کاربرد لجن فاضلاب در کشاورزی می تواند تأثیرات مثبتی را به دنبال داشته باشد، در حالی که غلظت فلزات سنگین وابسته به محل تولید لجن فاضلاب بود به طوری که نمونه لجن فاضلاب اراک بیشترین مقدار فلزات سنگین را نشان داد. نتایج گونه بندی نشان داد که پی اچ فاکتور اصلی در کنترل گونه بندی فلزات بود و فلزات مس و سرب بیشترین تمایل را به پیوند با ماده آلی داشتند در حالی که روی و منگنز عمدتاً به صورت یون آزاد یا گونه های غیر آلی در محلول وجود داشتند. همچنین نتایج نشان داد که نمونه های لجن فاضلاب تولید شده در نقاط مختلف ایران دارای ویژگی شیمیایی و ترکیب عنصری متفاوتی بودند و همچنین آنالیز گونه بندی می تواند