یکی از پارامترهای مهمی که در مهندسی سنگ مورد استفاده قرار میگیرد، مقاومت فشاری تکمحوری سنگ است. انجام این آزمایش برخلاف سادگی فهم و درک منطق آن، نسبتاً گرانقیمت و مستلزم صرف وقت زیاد میباشد. یکی از مهمترین محدودیتهایی که انجام این آزمایش با آن روبروست موانع و سختیهای تهیه نمونه استاندارد است. بسیاری مواقع امکان تهیه مغزههای سنگی به سبب سستی، خردشدگی و فولیاسیون وجود ندارد. به منظور غلبه بر این مشکلات و تعیین سریع شاخصی برای برآورد مقاومت سنگ، آزمایشهای سادهای همچون آزمایش بارنقطهای، آزمایش چکش اشمیت، آزمایش پانچ، آزمایش برزیلی و آزمایش سرعت صوت پیشنهاد شدهاست. در پژوهش حاضر با انجام آزمایش های فوق کارایی آنها را در تخمین مقاومت فشاری تکمحوری 5نوع سنگ آذرین و دگرگونی، از جمله الیوین گابرو، مونزوگرانیت، گرانودیوریت، میلونیت، کردیریت هورنفلس، کردیریت هورنفلس شیست، اسلیت، فیلیت و سیلیمانیت گارنت هورنفلس، در جنوب استان همدان مورد بررسی قرارگرفته است. هدف از این پژوهش بررسی میزان کارایی آزمایش پانچ در تخمین مقاومت فشاری تک محوری میباشد. نتایج رگرسیون خطی و خطای جذر میانگین مربعات نشان می دهد که شاخص پانچ استوانه ای در قطر سنبه 19میلی متر در 9عدد از نمونه های مورد مطالعه بیشترین کارایی را دربین آزمایش های پانچ دارد. در نمونه های بسیار سخت مانند کردیریت هورنفلس و کردیریت هورنفلس شیست، به دلیل شکنندگی و مقاومت بسیار بالا آزمایش پانچ نتایج قابل قبولی را در پی نداشت. در سنگ های ناهمسانگرد نتایج نشان می دهد که آزمایش شاخص پانچ بلوکی و استوانه ای بر خلاف مقاومت فشاری تک محوری، رابطه خطی با زاویه ناهمسانگردی دارد. نتایج ارتباط بین خصوصیات فیزیکی و مکانیکی نیز نشان می دهد که مقاومت فشاری تک محوری بیشترین همبستگی را با خصوصیات فیزیکی (تخلخل، جذب آب و وزن واحد حجم خشک و اشباع) دارد
