1404/02/01
محمدجواد هراتی

محمدجواد هراتی

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی
نشانی: همدان، دانشگاه بوعلی سینا، دانشکده علوم انسانی ، محمد جواد هراتی
تلفن: 38252630

مشخصات پژوهش

عنوان
عملکرد مجالس اول، دوم و سوم شورای اسلامی پیرامون جنگ عراق علیه ایران (1371-1359ش)
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
جنگ ، ایران و عراق ،مجلس شورای اسلامی ، مصوبات
سال 1402
پژوهشگران توران منصوری(دانشجو)، محمدجواد هراتی(استاد راهنما)

چکیده

جنگ هشت ساله ایران و عراق به عنوان طولانی ترین جنگ در قرن بیستم همواره از ابعاد مختلف، مورد توجه پژوهشگران حوزه مسائل ایران و منطقه بوده و پژوهش‌های گسترده‌ای پیرامون آن به انجام رسیده است. با وجود پژوهش‌های متعدد که هر یک از ابعاد مختلف به این رویداد مهم در اواخر قرن بیستم پرداخته‌اند، هنوز ابعاد ناشناخته‌ای از آن وجود دارد که پژوهش پیرامون آن از اهمیت و ضرورت برخوردار است. نقش عوامل تأثیرگذار بر فرایند این جنگ از موضوعاتی است که برخی پژوهش‌ها پیرامون آن صورت گرفته است. از جمله این موضوعات می‌توان به عوامل داخلی و عوامل خارجی اشاره نمود. در میان عوامل داخلی تأثیرگذار در جنگ ایران و عراق ، موضوع رویکرد مجلس قانونگذاری از اهمیت برخوردار است که در پژوش‌های پیشین کمتر به آن توجه شده است. با عنایت به نقش مجلس در قانونگذاری و ریل‌گذاری برای قوه مجریه و از سوی دیگر میزان تأثیر پذیری جنگ از رویکرد قوای قانونگذاری، بحث درباره عملکرد مجلس قانونگذاری در قبال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران از موضوعات درخور توجه برای پژوهش است. طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مجلس شورای اسلامی، از جایگاه ویژه‌ای در کشور برخوردار است که می‌تواند با استفاده از اختیارات قانونی خود هم بر ساختار قدرت نظارت داشته باشد و هم با توجه به امکانی که دارد قانونگذاری کند. در نتیجه دو شأن قانونگذاری و نظارت جزء مؤلفه‌های اصلی مجلس در ایران است. بنابراین مجلس هم از جهت تصویب قوانین و مقررات حمایتی و هم از جهت حضور نمایندگان در صحنه‌های حوادث و رویدادهای جنگ، حائز اهمیت است. بر این اساس کارنامه مجلس شورای اسلامی در دوره‌های اول، دوم و سوم در زمینه جنگ هدف این پژوهش است. بخشی از مواضع نمایندگان در نطق‌های پیش از دستور نمایان است. بخش دیگری از نقش نمایندگان مجلس، حضور در مجامع بین-المللی است. مصوبات مجلس در این دوره نیز بخشی از این پژوهش است که آنها را به موضاعات گوناگون اقتصادی، حمایتی امنیتی و .. می‌توان دسته بندی کرد. حضور نمایندگان مجلس در جبهه‌ها و مناطق جنگی نیز بخش دیگری از کارنامه مجلس تلقی می‌شود.