رفتار گروه سیاسی نهضت آزادی در قبال تحولات انقلابی ایران و علل این رفتار همواره مورد توجه پژوهشگران تاریخ معاصر بوده است. بر این اساس ارزیابی عملکرد و ویژگی های رفتاری گروه نهضت آزادی در دوران دفاع مقدس از موضوعات مهم و در خور توجه پژوهش است. به نظر می رسد این جریان سیاسی مواضع ضد و نقیضی در قبال جنگ ایران و عراق اتخاذ کرده است از این رو، مقاله حاضر با رویکرد تحلیلی-توصیفی و مطالعات اسنادی تلاش دارد با کاربست نظریه واگرایی سیاسی، به این سوال پاسخ دهد که«زمینه-های واگرایی سیاسی نهضت آزادی در فرایند جنگ تحمیلی چه بود و در این میان نمایندگان مجلس شورای اسلامی چه مواضعی اتخاذ کردند؟» یافته های مقاله نشان می دهد که در آغاز منازعه عراق و ایران، گروه نهضت آزادی به حمایت نظری از دفاع مقدس پرداختند اما پس از گذشت مدت زمان کوتاهی و پس از بازپس گیری خرمشهر در 3 خرداد 1363، مواضع این گروه با دگردیسی مواجه گردید و عملکرد نظام سیاسی ایران در مدیریت جنگ تحمیلی را مخالف منافع ملی ایرانیان تلقی کردند. این مواضع موجب گردید تا عموم نمایندگان مجلس شورای اسلامی در برابر آنها صف آرایی کنند و مواضع آنها را ناشی از تمایل به غرب، همکاری با گروه های معاند انقلاب اسلامی و تقابل با ولایت فقیه ارزیابی کنند.
