هدف پژوهش حاضر، بررسی تطبیقی دو الگوی نظریِ دولت توسعه خواه و نفرین منابع در حوزۀ مطالعات توسعۀ جهان سوم با خاورمیانه است تا از رهگذر واقعیت موجود چشم اندازی برای آیندۀ منطقه جست وجو کند. ازاین رو، پرسش مقاله حاضر بر مبنای میزان انطباق نظریۀ دولت توسعه خواه با کشورهای منطقه خاورمیانه است. فرضیۀ نگارندگان این است که شرایط و ویژگی های دولت توسعه خواه در خاورمیانه با وجود مانعی به نام پدیدۀ نفرین منابع که از وابستگی به منابع طبیعی و ارتباط منفی میان درآمدهای حاصل از صادرات منابع طبیعی با رشد اقتصادی که معلول برخی شرایط خاص خاورمیانه مانند اولویت یافتن امنیت بر توسعه بوده، وجود ندارد. برای محک این فرضیه و رسیدن به پاسخی مناسب برای پرسش اصلی، مقاله در دو محور اصلی تنظیم شده است: در محور نخستمی کوشد تا با طرح نظری در قالب نظریۀ دولت توسعه-خواه و نظریۀ نفرین به ارزیابی داده هایی از خاورمیانه در این حوزه بپردازد.
