اﻧﻘﻼب ﻣﺸﺮوﻃﻴﺖ در اﻳﺮان، در اﺑﺘﺪا ﺣﺎﺻﻞ ﺣﺮﻛﺖ و ﺟﻨﺒﺸﻲ ﺧﻮدﺟﻮش و ﻣﺮدﻣﻲ ﺑﺮ ای ﻣﺤﺪود ﻧﻤﻮدن ﻧﻬﺎد ﺳﻠﻄﻨﺖ و ﻛﺎﻫﺶ ﻇﻠﻢ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑـﻮد اﻣـﺎ در اﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﺑﺎ اﻧﺤﺮاﻓﺎﺗﻲ روﺑﺮو ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ اﻳﺠﺎد اﺳـﺘﺒﺪاد رﺿـﺎﺧﺎﻧﻲ ﻣﻨﺠﺮ ﮔﺮدﻳﺪ . ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ در اﻳﻦ اﻧﺤﺮاف ﻧﻘﺶ داﺷﺖ ﻛﻪ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻬﻤ ﺘﺮﻳﻦ اﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻧﻘـﺶ ﭘـﺎراداﻳﻢ ﺗﺮﻗـﻲ در اﻧﺤـﺮاف ﻣـﺸﺮوﻃﻴﺖ و ﻋـﺪم ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ در ﻣﺤﺪود ﻧﻤﻮدن اﺳﺘﺒﺪاد اﺷﺎره ﻧﻤﻮد . ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ »ﭘـﺎراداﻳﻢ «ﺗﺮﻗـﻲ ﻧـﻪ ﺗﻨﻬﺎ اﻧﺤﺮاف ازﺣﺮﻛﺖ اﺻﻴﻞ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﻮد ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺖ دوﺑﺎره اﺳﺘﺒﺪاد را ﻧﻴﺰ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﻮد . ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺒﺎﻧﻲ اﻳﻦ ﭘﺎراداﻳﻢ اﺧﺬ ﻣﺒـﺎﻧﻲ ﻣﻌﺮﻓﺘـﻲ و اﻧـﺴﺎن ﺷﻨﺎﺳـﻲ ﻏﺮب ﺑﺮای وﺻﻮل ﺑﻪ ﺗﺮﻗﻲ ﺑﻮد . ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ در ﺗﻼش اﺳﺖ ﺗـﺎ ﺿـﻤﻦ ﺗﺒﻴـﻴﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮی «ﺗﺮﻗﻲ»ﭘﺎراداﻳﻢ در ﺟﺮﻳﺎن ﻧﻬﻀﺖ ﻣﺸﺮوﻃﻴﺖ، ﻧﻘـﺶ آن در اﻧﺤﺮاف ﺷﻜﺴﺖ ﻣﺸﺮوﻃﻪ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻧﮕﺎرﻧﺪه ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﺎور اﺳﺖ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر ﭘﺎراداﻳﻢ ﺗﺮﻗﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻬمﺘـﺮﻳﻦ ﻋﺎﻣـﻞ اﻧﺤـﺮاف و ﺷﻜـﺴﺖ ﻣـﺸﺮوﻃ منجر گردید.
