1404/02/01
محمدعلی قاسمی ترکی

محمدعلی قاسمی ترکی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
بررسی تاریخ تحول معنایی مفهوم انقلاب و تأثیر آن بر تولد اسلام سیاسی
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
اسلام سیاسی، تاریخ مفاهیم، انقلاب، دگردیسی الهیات، انتظار، تقیه،
سال 1397
پژوهشگران سهیلا رحیمی(دانشجو)، حمید یحیوی(استاد راهنما)، محمدعلی قاسمی ترکی(استاد مشاور)

چکیده

پژوهش حاضر، کنکاشی در اندیشه سیاسی ایران معاصر از مسیر به کارگیری رهیافتی نوین به قصد گشودن دریچه ای جدید در جهت فهم و تنویر ابعادی از تحولات معنایی مفاهیم و دلالتهای سیاسی آن در ایران معاصر است. چارچوب نظری به کار گرفته شده در این پژوهش، تاریخ مفاهیم راینهارت کوزلک که به آشکارترین وجهی، نمایانگر چرخش زبانی در درون علوم تاریخی است و بر مبنای آن سه نوع گروه بندی مفاهیم وجود دارد: نخست، مفاهیم سنتی که معانی آنها در طی قرنها در مقایسه تغییر چندانی نکرده است. دوم، مفاهیمی که معانی آنها به شدت تغییر کرده است و نهایتاً، گروه کاملی از مفاهیم نو هستند که به عنوان واکنش نسبت به اوضاع واحوال حوزه سیاسی و اقتصادی پدید آمده اند. کانون توجه تاریخ مفهومی بر روی دو گروه بندی اخیر است. بر این اساس این پژوهش می کوشد تاریخ تحول معنایی مفهوم انقلاب به عنوان یکی از محوری ترین مفاهیم موجود در تفکر سیاسی ایران معاصر را مورد بررسی قرار دهد تا بر مبنای آن به دریافتی از چگونگی تولد اسلام سیاسی در ایران معاصر نائل گردد. پرسش اصلی پژوهش آن است که چگونه ورود و تحول معنایی مفهوم انقلاب به درون نظام مفاهیم اسلام به تحول معنایی سایر مفاهیم پیشین شیعی انجامید. فرضیه ای که در پاسخ مطرح می شود آن است که در عصر جدید با شکل گیری میدان معنایی جدید و ورود مفاهیم جدیدی نظیر انقلاب به درون نظام مفاهیم شیعه، لایه های معنایی جدیدی به مفاهیم کهن شیعه نظیر انتظار، تقیه، اجتهاد و توحید افزوده شد. این تحول در نظام مفاهیم، یک دگردیسی در درون الهیات شیعه را رقم زد که منجر به تولد «اسلام سیاسی» در ایران معاصر شد.