1404/02/01
مرتضی قائمی

مرتضی قائمی

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده علوم انسانی
نشانی:
تلفن: 038221294

مشخصات پژوهش

عنوان
زیبایی شناسی فراهنجاری های نحوی در سوره مبارکه "توبه"
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها
سوره توبه، سبک شناسی، آشنایی زدایی، تضمین نحوی، التفات
سال 1398
مجله پژوهش های ادبی - قرآنی
شناسه DOI
پژوهشگران جواد محمدزاده ، صلاح الدین عبدی ، مرتضی قائمی

چکیده

فراهنجاری، یکی از اصطلاحات متدوال در سبک شناسی است که در نتیجه خروج از نُرمِ (norm) عادی زبان به وجود می آید. این پدیده در لایه های "آوایی"، "نحوی"، "واژگانی" و "معنایی" رخ می دهد، اما مقاله حاضر، پدیده فراهنجاری نحوی "اللانحوی"، را مورد بررسی قرار داده است. مقصود از فراهنجاری نحوی یعنی خروج از قوانین حاکم بر نحو زبان هنجار و از آنجا که "تناوب"، "تضمین" و "التفات" پدیده هایی پر بسامد در سوره مبارکه توبه هستند، و منجر به "ادبیت" یک اثر ادبی می شوند؛ لذا مقاله حاضر تلاش کرده است تا با روش سبک شناسی و شیوه توصیفی – تحلیلی، این سه پدیده را مورد بررسی قرار دهد. هدف اصلی از نگاشتن این مقاله، بیان زیبایی شناسی و اغراض دلالی این سه پدیده هنجارگریز است. برآیند این جستار حاکی از آن است که تضمین نحوی در مقایسه با تناوب و التفات از بسامد بیشتری برخوردار بوده، و زیبایی شناسی آن علاوه بر تکرار زدایی، ایجاز در اسلوب و شمولیت در معناست. همچنین در این سوره مبارکه سه نوع التفات (معجمی، ضمائر و عددی) به کار رفته است؛ که اغراضی چون تاکید، تکرار زدایی، و جلب توجه مخاطب را موجب شده است.