امام علی (ع) در خطبه 111 نهج البلاغه، بسیاری از صنایع ادبی و تمهیدات زبانی را به کار برده اند. یکی از شیوه های سبک ساز ایشان، استفاده از ساخت های همپایه می باشد. ساخت های همپایه از سازه های همسان و همپایه تشکیل می شود که با حروف ربط همپایه ساز به یکدیگر متصل شده و یک نقش نحوی همسان را بر عهده می گیرند. امام (ع) با اهداف مختلفی من جمله تقویت موسیقی و آهنگ کلام و تاکید بر سخنان خویش، از این ساخت ها استفاده نموده است. اکثر ساخت ها در این خطبه از دو سازه و تعدادی نیز از سازه های زنجیره ای تشکیل شده است. ساخت های همپایه در این خطبه شامل جمله های اسمی، فعلی و شرطی می باشد که از لحاظ معنایی دارای روابط مختلفی مانند تضاد، ترادف، بیان علّت، تناوب و توالی می باشد. همچنین ساخت های خطبه از همپایگی بلاغی و موسیقایی نیز برخوردار می باشد. نگارنده بر آن است انواع ساخت های همپایه را در ابعاد گوناگون نحوی و ارتباط آن با حوزه های بلاغی، موسیقایی و واژگانی مورد بررسی و تحقیق قرار دهد.
