مهران فرهادی

چکیده هدف از انجام این پژوهش بررسی وضعیت فرسودگی تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی شهر همدان و رابطه آن با متغیرهای جمعیت شناختی و عملکرد تحصیلی بود. طرح پژوهشی مورد استفاده از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان مشغول به تحصیلی در دبیرستان های شهر همدان در سال تحصیلی 93-1392 تشکیل می دادند که این تعداد 17:71 نفر بودند و 744 نفر از آنها به روش نمونه گیری طبقه ای با تخصیص بهینه انتخاب، و اطلاعات با استفاده از پرسشنامه فرسودگی تحصیلی برسو و همکاران، 1997 گردآوری شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها در سؤال پژوهش، از جداول و نمودارهای میانگین، انحراف استاندارد، نمرات استاندارد و به تناسب فرضیه ها، از آزمون تی در گروه های مستقل، تحلیل واریانس تک متغیره یک راهه و ضریب همبستگی پیرسون، با به کار گیری نرم افزار spss 22 استفاده شد. نتایج نشان داد میانگین فرسودگی تحصیلی دانش آموزان شهر همدان 24/16 و انحراف استاندارد 10/20 است که پایین تر از متوسط است. فرسودگی تحصیلی دانش آموزان با نوع مدرسه آن ها تیز هوشان و عادی، جنسیت و وضعیت اقتصادی خانواده ها رابطه معناداری ندارد و با پایه و رشته تحصیلی رابطه معنادار دارد. به طوری که دانش آموزان سال چهارم و رشته ریاضی- فیزیک، دارای فرسودگی تحصیلی بیشتری هستند. فرسودگی تحصیلی و ابعاد آن خستگی هیجانی، بدبینی تحصیلی و ناکارامدی تحصیلی رابطه معنی دار و منفی با عملکرد تحصیلی دارند. بررسی رابطه بین ابعاد فرسودگی تحصیلی و متغیرهای جمعیت شناختی نشان داد که بعد ناکارآمدی تحصیلی با وضعیت اقتصادی خانواده، پایه تحصیلی و رشته تحصیلی رابطه معنادار دارد. بر این اساس ناکارآمدی تحصیلی دانش آموزان با کمترین درآمد ماهانه خانواده، پایه چهارم دبیرستان و رشته ریاضی- فیزیک بیشتر از سایر گروها است. رابطه بدبینی تحصیلی و نوع مدرسه نزدیک به معناداری است. به طوری که دانش آموزان دبیرستان های عادی از دانش آموزان دبیرستان های تیزهوشان، بدبینی تحصیلی بیشتری دارند. رابطه خستگی هیجانی و جنسیت نزدیک به معناداری است. بر این اساس دختران خستگی هیجانی بیشتری را تجربه می کنند. واژه های کلیدی: فرسودگی تحصیلی، نوع مدرسه، جنسیت، وضعیت اقتصادی خانواده، پایه تحصیلی، رشته تحصیلی، عملکرد تحصیلی