مهرداد براتی

منطقه اندیس طلای عشوند در جنوب استان همدان و 9 کیلومتری شرق نهاوند قرار دارد، به منظور بررسی ژئوشیمیایی پتانسیل آلودگی سنگ ها.و همچنین آلودگی خاک های ناشی از فلزات سنگین محدوده اندیس طلای عشوند، 15 نمونه ازسنگ ها و 18 نمونه از خاک های منطقه نمونه برداری شد. و با استفاده از روش ICP OES در آزمایشگاه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور آنالیز گردید. وجود توده نفوذی کرتاسه و دگرگونی همبری حاصل از نفوذ این توده در سنگ های آهکی قدیمی تر تشکیل اسکارن پلی متال آهن، مس، روی، طلا و دیگر عناصر همراه گردیده است میانگین نسبت تمرکز عنصر آرسنیک، سرب، و مس در سنگ های اندیس طلای عشوند بسیار بالا و بترتیب 1314،104، 55 و سلنیوم 33 برابر کلارک است. عناصر Cu ,Asو Se دارای بیشترین میانگین فاکتور غنی شدگی و بیشترین پتانسیل آلایندگی است. ، میانگین نتایج بدست آمده از آنالیز 18 نمونه خاک برای هر عنصر با کلارک آن عناصر مقایسه شده و با توجه به این که مقدارمیانگین عناصر As, Cd, Pb , Sn, U در این منطقه از مقدار کلارک بیشتر است. آلودگی این عناصر در خاک های محدوده اندیس طلای عشوند مورد بررسی قرار گرفت. میانگین فاکتور غنی شدگی برای تمام عناصر کمتر از 2 می باشد. بنابراین بطور کلی خاک های محدوده اندیس عشوند دارای غنی شدگی حداقل می باشد میانگین شاخص زمین انباشت برای آرسنیک کادمیوم و سرب خاک های محدوده اندیس طلای عشوند بین صفر و یک بوده، بنابراین برای این سه عنصر غیر آلوده تا کمی آلوده . و برای عناصر قلع و اورانیوم بین 1و 2 می باشد و نسبت به این عناصر کمی آلوده می باشد. . بررسی مقادیر میانگین فاکتور آلودگی پنج عنصر As, Cd, Pb, Sn, U نشان می دهد همه این مقادیر برای این پنج عنصر بین یک و دو بوده بنابراین به طور کلی خاک های منطقه مورد مطالعه از نظر فاکتور آلودگی(CF) دارای آلودگی متوسط می باشد.