مهرداد عنبریان

چکیده: زمینه و هدف: سرطان پستان یک موضوع بهداشت عمومی جهانی است. عوارض جانبی درمان بالینی می تواند کیفیت زندگی این افراد را کاهش دهد. فعالیت بدنی فواید متعددی برای زنان مبتلا به سرطان سینه دارد و پیلاتس می تواند یک نوع فعالیت بدنی لذت بخش برای زنان مبتلا به سرطان سینه باشد. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر 12 جلسه ماساژ لنفاتیک و تمرین پیلاتس بر عملکرد شناختی، ادم لنف و دامنه حرکتی شانه بازماندگان سرطان سینه 30 تا 60 سال. روش‌ها: در این مطالعه 75 نفر از بازماندگان سرطان سینه 30 تا 60 سال شهر همدان بودند که به طور تصادفی به سه گروه پیلاتس (۲۵=n، سن = 52/7±48/68)، ماساژ – پیلاتس (۲۵=n، سن = 56/8±84/31) و کنترل (۲۵=n، سن = 52/8±68/00) تقسیم شدند. گروه های مداخله ۱۲ جلسه ماساژ لنفاتیک و ماساژ لنفاتیک و پیلاتس دریافت کردند. گروه کنترل در این مدت هیچ مداخله ای دریافت نکرد و در لیست انتظار قرار داشت. تمرین های پیلاتس شامل گرم کردن و کشش، مرحله اصلی و سرد کردن بود و ماساژ نیز شامل چند جزء مانند تخلیه لنفاوی دستی، درمان فشرده سازی، تمرینات درمانی، مراقبت دقیق از پوست و آموزش بیمار بود. آزمون های ان- بک، استروپ و عملکرد پیوسته برای عملکرد شناختی و ادم لنف و دامنه حرکتی با اندازه گیری عای فیزیکی توسط متر نواری و گونیا متر انجام شددر این مطالعه از آزمون ANCOVA برای مقایسه گروه ها توسط نرم‌افزار SPSS نسخه 26 در سطح معنی داری کمتر از ۵ صدم استفاده شد. یافته ها: نتایج آزمون آماری نشان داد که در مقایسه گروه های مشخص گردید که هم پیلاتس و هم ماساژ-پیلاتس تاثیر معنی داری در جهت بهبود حافظه (تعداد پاسخ صحیح (F=31/46 , p=0/001) و میانگین زمان پاسخ (F=14/37 , p=0/001))، تمرکز ( خطای پاسخ (F=6/82 , p=0/002)، پاسخ حذف (F=5/89 , p=0/004)، پاسخ صحیح (F=6/34 , p=0/003) به جز زمان پاسخ (F=2/28 , p=0/109))، دامنه حرکتی ( فلکشن (F=17/92 , p=0/001)، اکستنشن (F=31/21 , p=0/001)، ابداکشن (F=12/84 , p=0/001)، چرخش داخلی (F=11/93 , p=0/001) و چرخش خارجی (F=12/55 , p=0/001)) و ادم لنف (انگشت شست (F=9/40 , p=0/002)، انگشت اشاره (F=6/69 , p=0/002)، انگشت وسط (F=12/67 , p=0/001)، انگشت حلقه (F=7/76 , p=0/001)، انگشت کوچک (F=6/12 , p=0/004)، متاکارپوفالانژیال (F=14/38 , p=0/004)، ساعد (F=7/33 , p=0/001)، متاکارپال (F=13/47 , p=0/001)، دور آرنج (F=10/94 , p=0/001)، دور بازو (F=10/37 , p=0/001)، بجز مچ (F=2/61 , p=0/080)) دارند. نتیجه آزمون تعقیبی نشان داد در تمام متغیرهای مورد مطالعه گروه های مداخله به طور معنی داری بهتر از گروه کنترل بودند و همچنین گروه های پیلاتس و ماساژ پیلاتس تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشتند. اما به طورکلی با توجه به نتایج متغیرهای آزمون استروپ برای توجه ( نمره تداخل پاسخ (F=0/264 , p=0/769) و زمان تداخل پاسخ (F=1/18 , p=0/311)) مشخص گردید که پیلاتس و ماساژ-پیلاتس تاثیر معنی داری بر آن ندارند. بحث: با توجه به شیوع بالای سرطان سینه در بین زنان، اجرای پروتکل اختصاصی پیلاتس و ماساژ لنفاتیک برای بیماران مبتلا به سرطان سینه، با توجه به لزوم ارتقای کیفیت زندگی جسمی و روانی آنها حائز اهمیت است. با توجه به اینکه نتیجه مطالعه حاضر نشان داد پیلاتس به همراه ماساژ و همچنین پیلاتس به تنهایی می تواند در مشکلات شناختی، دامنه حرکتی و ادم لنف شانه بیماران سرطان سینه کمک کننده باشد به این بیماران و درمانگان توصیه می شود از ورزش پیلاتس در پروتکل درمانی خود استفاده کنند.