مهرداد عنبریان

پوکی استخوان یک اختلال اسکلتی است که درآن قدرت مکانیکی استخوان کاهش یافته و منجر به شکستگی استخوان می شود، لذا توجه به روش هایی برای حفظ استحکام استخوان و مهار پوکی استخوان مهم تلقی می شود. هدف از این تحقیق، تعیین تاثیر ویبراسیون کل بدن با فرکانس و دامنه ی متفاوت بر مقاومت مکانیکی، تراکم یون کلسیم و هیستومورفومتری استخوان ران و درشت نی در رت اوراکتومی بود. تعداد 41 سر رت اوراکتومی پس از گذشت سه ماه بطور تصادفی به 5 گروه تقسیم شدند: گروه فرکانس بالا، دامنه بالا(9 (n=، گروه فرکانس بالا، دامنه پایین(9 (n=،گروه فرکانس پایین، دامنه بالا(9 (n= ،گروه فرکانس بالا، دامنه بالا(9 (n= و گروه Sham (5(n= . 6 سر رت سالم بدون جراحی اوراکتومی نیز در گروه کنترل جای گرفتند. گروه های تمرینی 3 بار در هفته بمدت 8 هفته روی دستگاه ویبره با زمان پیشرونده قرار گرفتند به این شکل که هفته اول با زمان 3 تناوب 2 دقیقه و 1 دقیقه استراحت بین هر تناوب شروع شده و در هفته هشتم به 7 تناوب 5 دقیقه ای با 1 دقیقه استراحت خاتمه یافت. گروه Sham با همین پروتکل روی دستگاه خاموش قرار گرفتند در پایان هفته هشتم، حیوانات توسط دی اتیل اتر بیهوش و کشته شدند و استخوان ران و درشت نی رت ها جدا شد. استخوان ران و درشت نی راست برای انجام تست مقاومت خمشی سه نقطه به آزمایشگاه بیومکانیک منتقل شد. از شاخص های استرس، سفتی، انرژی جذب شده و جابجایی استخوان بعنوان ملاک سنجش مقاومت خمشی استخوان استفاده شد. تراکم یون کلسیم در استخوان درشت نی چپ بوسیله ی اسپکتروفتومتری مورد ارزیابی قرار گرفت. استخوان ران چپ برای بررسی هیستومورفومتری، تهیه لام به روش متداول اماده و با هماتوکسلین و آئوزین رنگ آمیزی شد. یافته ها نشان داد هشت هفته تمرینات ویبراسیون توانست تاثیر معنی داری بر مقاومت مکانیکی استخوان داشته باشد و پارامتر های بیومکانیکی استخوان در رت اوراکتومی را به سطح استخوان سالم برساند. در بین گروه های تمرینی، گروه فرکانس بالا دامنه پایین افزایش بیشتری در مقاومت مکانیکی استخوان نسبت به گروه های دیگر تمرینی نشان داده است. در گروه های تمرینی استخوان درشت نی بهتر به تمرینات WBV جواب داده است و تفاوت معنی داری با گروه شم دارند. تمرینات WBV روی تراکم یون کلسیم در گروه های تمرینی و گروه کنترل بیشتر و در گروه شم کمتر از بقیه گروه ها بود هر چند