محمد آهی

چکیده مطالعات شناختشناسی بهعنوان علم مستقل چندان قدمتی ندارد. امّا بهخاطر اهمیّت فوقالعاده و کاربرد آن در بیشتر رشتهها، همواره از اولویّتهای پژوهشی به شمار میرود. این مطالعات با توجه به نوع و موضوع مطالعه )ماهیّت علم یا متعلّق آن( به دو شاخهی شناختشناسی عام و شناختشناسی خاص تقسیم میگردد. البته پژوهش در این زمینه بدون در نظر گرفتن منابع وحی و صاحبان آن، قطعاً پژوهشی ابتر خواهد بود. از میان این منابع نهجالبلاغه و صاحب آن امام علی)ع( بعد از قرآن کریم و رسول اکرم)ص( بالاترین جایگاه را در این زمینه دارد. لذا در این مقاله سعی شده است؛ براساس شناختشناسی خاص، علم علوی در نهجالبلاغه مورد بررسی قرار گیرد. نتیجه این پژوهش که بر اساس روش توصیفی- تحلیلی بر مبنای تعقلی- منطقی انجام - گرفت؛ نشان میدهد که علم علوی دارای هشت ویژگی عمده است: 1- وحیگرایی 2- شهودگرایی 3 حقیقتگرایی 4- باطنگرایی 5- وحدتگرایی 6- فزونگرایی 7- شمولگرایی 8- خاصگرایی.