با توجه به عدم بارندگی مناسب و بهنگام در اراضی دیم استفاده از آبیاری تکمیلی میتواند در افزایش عملکرد و بهبود محصول نقش موثری داشته باشد و همچنین کاربرد اسیدهای آمینه نیز علاوه بر کاهش تنش خشکی در بهبود عملکرد موثر میباشد، 1399- استفاده از پرایمینگ مزرعهای نیز میتواند سبب جوانهزنی و استقرار بهتر گیاه شود. این آزمایش در سال زراعی 1400 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی استان همدان و بصورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اول آبیاری تکمیلی شامل چهار سط کاشت، گلدهی، پر شدن دانه و بدون آبیاری تکمیلی )دیم( عامل دوم پرایمینگ مزرعه ای بذر و عامل سوم محلولپاشی آمینو اسید در نظر گرفته شد. عامل پرایمینگ در دو سط پرایمینگ مزرعهای )خیساندن در آب به مدت 10 ساعت قبل از کاشت و خشک کردن سطحی بذر( و بدون پرایم و عامل محلولپاشی آمینواسید در سه سط اسید آمینه متیونین ، اسید آمینه لیزین هر کدام به غلظت 50 میلیگرم در لیتر در مرحله خوشهدهی و پاشش آب خالص انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر دو گانه آبیاری تکمیلی و مصرف امینو اسیدها در سطح در سطح یک درصد معنیدار گردید. اثر سه گانه پرایمینگ وآبیاری ،b کلروفیل کل و کلروفیل ،a پنج درصد بر روی کلروفیل و کل اثر دو گانه تیمار a تکمیلی و مصرف آمینو اسیدها بر مقدار کارتنوئید درسط یک درصد معنیدار شد. در مورد کلروفیل بدون آبیاری در اسید آمینه لیزین دارای بیشترین سط میباشد به نحوی که لیزین در مقایسه با متیونین کلروفیل 1.4 درصد و کلروفیل کل را 1.3 درصد افزایش داده است. نتایج نشان داد کاربرد محلولها در زمان پر شدن دانه به ویژه نسبت کمترین میزان در تیماردو گانه آبیاری در پرشدن با b به مرحله گلدهی کمترین اثر بر کلروفیلها داشته است. در مورد کلروفیل آب خالص حادث شده است و آبیاری در مرحله گلدهی بدون توجه به نوع محلولپاشی تاثیر خوبی بر این نوع کلروفیل داشته است و باعث افزایش 7 درصدی میزان کلروفیل b شده است.
