به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی و قابلیت توارث برخی از صفات مهم زراعی 20 لاین امید بخش نخود زراعی، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار تحت شرایط تنش رطوبتی انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که لاین ها برای کلیه صفات در سطح آماری 1 درصد دارای تفاوت معنی دار بودند که این بیانگر تنوع زیاد لاین های مورد مطالعه از نظر این صفات، بویژه صفت عملکرد دانه بود. نتایج مقایسه میانگین عملکرد نشان داد که لاین های شماره 1 (40 کیلوگرم)، 17 (43 کیلوگرم) و 7 ( 47 کیلوگرم) کمترین عملکرد دانه و لاین های شماره 13 (78 کیلوگرم)، 3 (66/77 کیلوگرم) و 19 ( 77 کیلوگرم) بیشترین عملکرد دانه را دارا بود. نتایج محاسبات وراثت پذیری صفات تحت شرایط تنش رطوبتی نشان داد که بالاترین وراثت پذیری مربوط به وزن صد دانه، عملکرد زیست توده و عملکرد دانه و کمترین وراثت پذیری مربوط به صفات روز تا رسیدگی، روز تا گلدهی و تعداد غلاف بوده است. در واقع هر چقدر میزان وراثت پذیری صفتی بالاتر باشد، بیشتر تحت تأثیر عوامل ژنتیکی می باشد و تنوع ژنتیکی بیشتری را باعث می گردد.
