محمدرضا عبداللهی

در این پژوهش، بهمنظور بررسی عملکرد و اجزای عملکرد و میزان تنوع ژنتیکی و قابلیت توارث آنها در 19 ژنوتیپ نخود زراعی، 1390 در مزرعه پژوهشی دانشگاه بوعلی سینا انجام - آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1391 شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت ژنوتیپها برای صفات عدد اسپد، تعداد شاخه فرعی در بوته، تعداد نیام در بوته، وزن 100 دانه، عملکرد اقتصادی، زیست توده و شاخص برداشت در سطح آماری 1 درصد معنیدار بود. نتایج مقایسه میانگین صفات نشان داد که ، 234 کیلوگرم دانه در هکتار) دارای بیشترین و ژنوتیپهای 18 / 240 و 7 ،250/3 ،259/ 4 و 19 (با بهترتیب 4 ،12 ، ژنوتیپهای شماره 14 167 و 189 کیلوگرم دانه در هکتار) هم دارای کمترین میزان عملکرد دانه بودند . محاسبه /8 ،167/6 ،151/ 15 و 6 (با بهترتیب 01 ،8 0)، ارتفاع بوته / بین عملکرد با صفات تعداد نیام در بوته (** 623 (P < 0/ همبستگی فنوتیپی نشان داد که همبستگی مثبت و معنیداری ( 01 ) 0) وجود دارد. نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که مهمترین / 0) و زیستتوده (** 349 / 0)، شاخص برداشت (** 425 /432** صفات تأثیرگذار بر عملکرد اقتصادی بهترتیب تعداد نیام در بوته، شاخص برداشت، زیستتوده، تعداد شاخه فرعی در بوته و ارتفاع بودند 84 درصد از تغییرات عملکرد را توجیه کردند. همچنین بیشترین و کمترین درصد وراثتپذیری بهترتیب متعلق به صفات / که در کل 68 شاخص برداشت و تعداد دانه در بوته بود. بنابراین با توجه به وجود تنوع کافی در صفات، میتوان از این صفات بهعنوان یک منبع مهم تنوع جهت افزایش عملکرد و انتخاب ژنوتیپهای برتر استفاده نمود.