در این پژوهش اثر پیش تیمار دمایی بر پینه زایی و رویان زایی گامتی در کشت بساک خیار یک توده بومی (خیار اصفهانی) و یک رقم ایتالیایی (’سوپر بتا آلفا‘) بررسی شد. پیش تیمارهای دمایی به صورت دو آزمایش فاکتوریل مجزا در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار اعمال شدند. در آزمایش اول پنج سطح مختلف پیش تیمار سرمایی (بدون پیش تیمار، 4 و 10 درجه سلسیوس در مدت زمان های دو و چهار روز) به عنوان عامل اول و دو واریته خیار (اصفهانی و ’سوپر بتا آلفا‘) به عنوان عامل دوم و در آزمایش دوم سطح های مختلف پیش تیمار گرمایی (بدون پیش تیمار، 30 و 35 درجه سلسیوس در مدت زمان های دو و چهار روز) به عنوان عامل اول و دو واریته خیار (اصفهانی و ’سوپر بتا آلفا‘) به عنوان عامل دوم در نظر گرفته ش دند. نتیجه ها نشان داد که اختلاف معنی داری بین نوع پیش تیمارها، از نظر مقدار پینه زایی و رویان زایی گامتی، در کشت بساک دو واریته خیار وجود دارد. در آزمایش اول، استفاده از پیش تیمار سرمایی 4 درجه سلسیوس به مدت چهار روز بیشترین مقدار پینه زایی و بیشترین میانگین تعداد رویان به ازای هر بساک را به ترتیب در کشت بساک توده بومی اصفهانی و ’سوپر بتا آلفا‘ خیار ایجاد کرد. در آزمایش دوم، پیش تیمارهای گرمایی 30 درجه سلسیوس به مدت چهار روز بیشترین مقدار پینه زایی و پیش تیمار گرمایی 30 درجه سلسیوس به مدت چهار روز بیشترین میانگین تعداد رویان به ازای هر بساک را در کشت بساک توده بومی اصفهانی خیار ایجاد کردند. همچنین پیش تیمار گرمایی 30 درجه سلسیوس به مدت دو روز در توده بومی اصفهانی بیشترین مقدار رویان زایی مستقیم را ایجاد کرد.
