یکی از شرایط توسعه روستایی تامین مشارکت مردمی است که میبایست از طریق نمایندگان روستا یعنی شوراهای اسلامی و دهیاران روستاها به آن دست یافت و نقش مشارکت مردم در توسعه روستایی، یکی از موضوعات مهم در حوزه مدیریت روستایی است. تحقیق حاضر به بررسی موانع و راهکارهای توسعه مشارکت مردمی جوامع روستایی شهرستان ملایر پرداخته است. این تحقیق به لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی محسوب میشود و از نوع تحقیقات توصیفی است و به دلیل اینکه در یک محدوده زمانی معین به انجام میرسد، تکمقطعی به حساب میآید. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی دهیاران شهرستان ملایر می باشد و حجم نمونه در این تحقیق 200 نفر از دهیاران روستایی بودند که به صورت سرشماری انتخاب شدند. اطلاعات این تحقیق عمدتا پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. جهت تعیین اعتبار ابزار اندازهگیری، از اعتبار محتوایی استفادهشده است و پرسشنامه توسط اساتید گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه بوعلی مورد بحث قرار گرفت و پیشنهادها اعمال گردید. همچنین برای تعیین پایایی پرسشنامه نیز 30 نفر از دهیاران انتخاب شدند و مورد مصاحبه قرار گرفتند. ابتدا خوانایی و قابلیت فهم سؤالات، گزینهها و مقیاسها بین پاسخگویان بررسی شد و بعد ثبات پاسخها مشخص گردید. آزمون آلفای کرونباخ برای شاخصهای مختلف بکار گرفته شد. در تحقیق حاضر دادههای گرد آوری شده با استفاده از نرمافزار SPSS 23 مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان داد که موانع مشارکت مردم در تحقق اهداف اقتصادی- مالی دهیاران عمدتا " کمبود منابع مالی و بودجه دهیاری، هزینههای بالای مشارکت مردم در امور و وضعیت نامناسب مالی و اقتصادی مردم" هستند که در این بین بر اساس اجماع نظر دهیاران " ارائه تسهیلات مالی و اعتباری به طرحهای مشارکتی مردمی؛ برقراری نظامهای تشویقی مالی برای افراد یا گروههای فعال در مشارکت و ارائه تسهیلات مالی و اعتباری به طرحهای مشارکتی مردمی" از مهمترین راهکارهایی بودند که میتوانند موانع مذکور را رفع کنند. نتایج بررسی موانع اجتماعی- فرهنگی دهیاران نشان داد "فقدان و پایین بودن سطح آگاهی مردم از حقوق شهروندی ، وابستگی مردم به دولت و باور نقش و وظیفه دولت در انجام امور روستا و پایین بودن انگیزه افراد همکاری در امور اجرایی روستا" از مهمترین موانع هستند و براساس نظرات دهیاران ، سه راهکار "آموزش و ترویج فرهنگ مشارکت و همکاری؛تغییر و توسعه نگرش مردم به توسعه روستا و مشارکت محلی وتبیین اهمیت توسعه مشارکتی و حکمرانی محلی" برای این موانع پیشنهاد شدند. نتایج بررسی موانع و راهکارهای مشارکت مردم در تحقق اهداف ساختاری- مدیریتی دهیاران نشان داد که "ضعف در برنامهریزی و فعالیتهای دهیاران" از مهمترین موانع بوده است. در جایگاه دوم گزینه "بیتوجهی به توانمندسازی و ظرفیتسازی مردم" قرار گرفته است و در نهایت "نبود زیرساختهای مناسب برای مشارکت فعال مردم" از دیگر موانع بود که جایگاه سوم را کسب کرد.