ساختار روان شخصیتی انسان ها، براساس نظریه ی یونگ علاوه بر خودآگاه و ناخودآگاه فردی، به طور خواسته یا ناخواسته تحت تاثیر افکار و رفتارهایی است که آنها را از نیاکان خود به ارث برده اند. این افکار و عقاید که میراث چند هزار ساله ی بشریت هستند. معمولا در میان تمام اقوام و ملل یکسان رخ می نماید که یونگ از این صور سمبلیک که در ضمیر ناخودآگاه جمعی بشر جای دارد، تحت عنوان "آرکی تایپ" یا " کهن الگو" نام می برد. در میان آثار ادبی، داستان های عرفانی را می توان بستر مناسبی برای تحلیل و بررسی عناصر آرکی تایپی دانست، چنان که در این نوع از داستان ها، قهرمان، طی بازسازی روان و درون خود با یک سیر انفسی، در روانش که از آن تحت عنوان آنیما ، سایه، نقاب و سایر عناصر سازنده ی ناخودآگاه جمعی یاد می گردد رو به رو می شود و در نهایت منجر به پی بردن به حقایق درونی اش می شود تا او را در رسیدن به فردیت و سلامت روانی کمک می کند.در این مقاله سعی می شود ضمن تحلیل این الگوی روانی در داستان " دختر شاه جنیان" از شیخ فریدالدین عطار و تحلیل آرکی تایپی آن، به چگونگی دست یابی شخصی به تفرد و سلامت روانی پرداخته شود.
