در این پژوهش نقش ترکیب های نظامی بر ایجاد آشنایی زدایی و هنجارگریزی- که از مباحث مهم نقد فرمالیستی می باشد- در کتاب ارزشمند مخزن الاسرار نظامی مورد بررسی قرار می گیرد. آشنایی زدایی یعنی تازه، نو غریبه و متفاوت کردن آن چه آشنا و شناخته شده است و هنجارگریزی یعنی عدول از زبان معیار،زمانی که به ساختی هنری تبدیل شود وگرنه هرگونه عدول از قواعد زبان را نمی توان یک هنجارگریزی هنری نامید. شاعر از طریق آشنایی زدایی دریافت های عادی خواننده را تغییر می دهد به این نوع کار تکنیک ادبی نیز می گویند. انتخاب الفاظ و کلمات مناسب،سپس ایجاد ترکیبات خاص و تازه، ابداع و اختراع معانی و مضامین نو و دلپسند، منجر به آشنایی زدایی و هنجارگریزی در کلام نظامی گنجوی شده است