مقدمه و هدف: مالتیپل اسکلروزیز(M.S) و شیزوفرنی از بیماریهای سیستم عصبی مرکزی هستند که با اختلالات حرکتی و رفتاری فرد همراه می باشند. با توجه به گزارشات ضد و نقیض در ارتباط با میزانعناصر کمیاب در مایعات بیولوژیک این بیماران و احتمال ارتباط آنها با اتیولوژی بیماری، هدف از این مطالعه تعیین و مقایسه مقدار روی و مس موجود در سرم بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیز و شیزوفرنی بود. روش کار: نمونه سرم 67 نفر (29 مرد و 38 زن) مبتلا به MS و 43 نفر فرد سالم که از نظر سن و جنس مطابقت داشتند به عنوان گروه کنترل مورد سنجش عناصر مس و روی توسط دستگاه جذب اتمی قرار گرفت. نتایج حاصله با روش مدل های خطی تعمیم یافته (GLM) و آنالیز کوواریانس بررسی گردید. نتایج: نتایج نشان داد در حالیکه میزان مس سرم در هر دو بیماری بطور معنی داری (01/0p<) نسبت به گروه کنترل افزایش داشت، میزان عنصر روی سرم بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیز نسبت به گروه کنترل کاهش معنی دار (01/0p<) و میزان عنصر روی در سرم بیماران مبتلا به شیزوفرنی نسبت به گروه کنترل افزایش معنی دار (01/0p<) داشت. همچنین، اختلاف میانگین روی بین گروه MS و شیزوفرنی نیز معنی دار (01/0p<) بود. ولی اختلاف میانگین مس بین گروه MS و شیزوفرنی معنی دار نبود. با توجه به نتایج مقایسه های دو به دو در آنالیز کوواریانس از نظر آماری اختلاف روی و مس در مردان و زنان معنی دار نبود. نتیجه نهایی: میزان روی می تواند به عنوان مارکر وضعیت سوثراکسید دسموتاز و سوپر اکسید باشد که اختلاف معنی دار آن در دو بیماری احتمالاً نشان از اختلاف حالت های مختلف استرس اکسیداتیو در بیماری می باشد. افزایش در میران سرمی مس در هر دو بیماری میتواند به آنزیم های حاوی مس مانند سیتوکروم اکسیداز مربوط باشد. بنابراین، احتمالاً تغییرات در میزان عناصر کمیاب ضروری که در مسیرهای متابولیک دخیل هستند می تواند در پاتوژنز بیماریهای سیستم عصبی مثل مالتیپل اسکلروزیز و شیزوفرنی نقش داشته باشد.
