زعفران به دلیل موقعیت ویژه آن از لحاظ اشتغال زایی و ایجاد درآمد ارزی برای کشور، به عنوان یک گیاه استراتژیک و مهم در اقتصاد ملی تلقی میشود و با توجه به شرایط ویژه مناطق زعفرانخیز برنامهریزی جهت استفاده بهینه از عوامل در تولید این محصول از اهمیت بالایی برخوردار بوده و انجام مطالعه به منظور بررسی کارایی مزارع زعفران را ضروری میسازد. لذا، در این مطالعه با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها کراندار،کارایی مزارع زعفران اندازهگیری شد تا ارزیابی کلی از این واحدها انجام شود. اطلاعات موردنیاز این پژوهش از طریق مصاحبه و تکمیل 36 پرسشنامه از بین زعفرانکاران منطقه شاهیک شهرستان قاین در سال 1392 جمع آوری و دادهها با استفاده مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان میدهد که میانگین کارایی خوش بینانه در دو حالت ستاده محور و GAMS نرم افزار 13 درصد واحدها در حالت بدبینانه ناکارا هستند. 47 درصد واحدها بین دو مرز کارا و ناکارا / 0 و 8 / 1 و 849 / نهاده محور به ترتیب برابر 259 احاطه شده و از منظر بدبینانه ناکارا نیستند، درحالی که از منظر خوش بینانه نیز روی مرز کاری قرار ندارند که نشان دهنده زیاده روی در مصرف نهاده و توان بالقوه در افزایش تولید و کاهش مصرف نهاده میباشد. باتوجه به نتایج این مطالعه، پیشنهاد میشود با الگو قرار دادن واحدهای کارآمد و نیاز سنجی آموزشی واحدهای ناکارا نسبت به برنامه ریزی آموزشی مناسب زعفرانکاران در راستای افزایش کارایی آن ها اقدام شود.
