تولید محصولات در چند ساله اخیر در استان همدان موفقیت های چشمگیری داشته است بطوریکه سهم بخش کشاورزی از تولید ناخالص داخلی استان حدود دو برابر میانگین کشوری است و این امر در خودکفایی تولیدات نقش مهمی دارد. لذا هدف اصلی تحقیق بررسی الگوی کشت بهینه در شهرستان بهار به عنوان قطب اصلی کشت سیب زمینی در استان است. برای این منظور با استفاده از الگوی برنامه ریزی ریاضی و شبیه سازی وضعیت تولید محصولات زراعی با محوریت نهاده آب، چگونگی امکان تغییر در الگوی کشت مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری تحقیق سیب زمینی کاران حومه بهار می باشد که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 60 نفر تعیین شد. پرسشنامه ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات مورد نیاز بود که روایی ظاهری آن توسط متخصصان فن مورد تایید قرار گرفت و برای بررسی پایایی پرسشنامه نیز ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که مقدار 91/0 درصد به دست آمد. با استفاده از نرم-افزارLingo10 اطلاعات مورد نظر در قالب مدل ریاضی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان داد که به میزان 44/8 درصد بازده برنامه ای، به میزان 94/2 درصد هزینه سرمایه گذاری، 05/3 درصد مصرف کود شیمیایی، 88/0 درصد مصرف سموم افزایش یافته است اما به میزان 99/1 درصد مصرف آب کاهش یافته است که با توجه به اهداف، بازده برنامه ایی و مصرف آب در جهت مطلوب و اهداف هزینه های جاری، مصرف کود و سموم در جهت نامطلوب پیش رفته است.
