بدون شک میراث فرهنگی هر سرزمین نشان دهنده سیر و حرکت فرهنگی آن سامان است که از نسلی به نسل دیگر انتقال داده شده است. صنعت گردشگری نقطه عطفی بین گردشگری پایدار و باستانشناسی است که هر دو پدیده از عمده ترین فعالیت های درآمدزا و مولد فرصت های شغلی در جهان هستند. امروزه صنعت گردشگری و به ویژه گردشگری داخلی جایگاه خاصی در اقتصاد کشورها داشته و نقش فعال و موثری در ارتقاء ساختار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورها بخصوص در کشورهای رو به توسعه ایفا می کند. توسعه فعالیت توریستی با انگیزه گردشگری غالبا منوط به جاذبه های متنوع طبیعی، فرهنگی و تاریخی است. شهرستان آوج در استان قزوین به جهت قرار گرفتن در موقعیت ارتباطی مناسب و تنوع زیست و اقلیم، همواره در طول تاریخ مورد توجه حاکمان دولت هایی همچون ماد، ایلخانان و صفویان بوده است و همچنین از نظر موقعیت مکانی و داشتن عناصر مهم جذب گردشگر مانند چشم انداز و مناظر طبیعی، آثار باستانی، تنوع اقلیمی، آداب و رسوم و سنن اجتماعی زمینه مناسبی را برای فعالیت های گردشگری دارد. منطقه آوج با داشتن بناهایی شاخص چون کاروانسرای شاه عباسی، برج های خرقان، پل اروان و امامزادگان و تنوع زیستی چون چشمه های آب گرم، آبشار و دره شاهدره، غارهای طبیعی و باستانی قابلیت لازم جهت گسترش این صنعت کلیدی را داراست. با مطالعه و بررسی جاذبه های گردشگری فرهنگی قابل توسعه آوج، تجزیه و تحلیل داده ها، راهکار و عملکرد مناسب میتوان این ناحیه را به قطب گردشگری استان قزوین تبدیل نموده و مولفه های راهبردی فرهنگی، باستانشناسی، طبیعی چون اشاعه فرهنگ رفتار با عوامل محیطی و درآمدزایی را اجرا نمود. این رساله که با ماهیت توصیفی-تحلیلی و اطلاعات آن با روش میدانی-کتابخانه ای بهره گیری شده در پاسخ به سوالات: مطالعات باستان شناختی چگونه می تواند زمینه گسترش گردشگری منطقه را ایجاد کند؟ قابلیت های مهم فرهنگی- گردشگری شهرستان آوج کدام است؟ تدوین شده است. این پژوهش به معرفی و بررسی ظرفیت ها و پتانسیل های گردشگری تاریخی و طبیعی موجود در شهر آوج که یکی از شهرهای استان قزوین می باشد؛ پرداخته و وضع موجود این صنعت کلیدی و پایه را تحلیل می نماید. با نتایج حاصله از انجام این رساله مشخص شد که آوج در زمینه باستان شناختی و طبیعت بصورت بالقوه توانایی جذب گردشگر داخلی و خارجی را داراست و مولفه های مهم فره
