کی از پدیده های مهم در خطوط انتقال آب یا به طور کلی مجاری تحت فشار، پدیده ی ضربه قوچ می باشد. امروزه ضربه قوچ یکی از مسائل و مشکلات مهم در بهره برداری از شبکه های توزیع و انتقال آب می باشد. در سایر سیستم های دیگر نیز نظیر خطوط انتقال نفت و یا شبکه های توزیع و لوله های آب بر منتهی به توربین ها، تونل های آبی، پدیده ضربه قوچ سبب ایجاد موج های سریع، زودگذر و میرا می شود. گاهی اوقات قدرت تخریبی این موج های فشار به حدی است که نتایج وخیمی به بار می آورد. ترکیدگی خطوط لوله در سیستم های انتقال و شبکه های توزیع، خرابی و شکسته شدن شیرها، دریچه های کنترل و پمپ ها از نمونه های بارز تأثیر این پدیده می باشد. در این پژوهش، بررسی عملکرد انواع شیر در پدیده ضربه قوچ در خط انتقال و ایستگاه پمپاژ فشار قوی سرابی تویسرکان برای دو طول انتقال شش و نه کیلومتر و دو قطر لوله 200 و 300 میلی متر در نرم افزار Water Hammer V8i مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج شبیه سازی خط انتقال نشان داد که افزایش طول خط انتقال، میزان فشارهای ناشی از پدیده ضربه قوچ را افزایش می دهد. به طوری که حداقل فشار در خط انتقال با طول شش کیلومتر به میزان 264 متر ستون آب و در طول نه کیلومتر، 396 متر ستون آب می باشد. همچنین نتایج نشان داد که در هر دو طول خط انتقال، کمترین فشار مربوط به ترکیبی از شیر یک طرفه گلوب، یعنی با حداقل زمان بسته شدن استفاده گردیده است. هر چه زمان بسته شدن شیر کوتاه تر باشد؛ میزان بخار آب ایجاد شده کمتر شده و در نتیجه حداکثر فشار کاهش می یابد. از بررسی ترکیب های مختلف شیرها چنین نتیجه شد که ترکیب شیر یک طرفه توپی، شیر اطمینان سوزنی و شیر کنترل فشار گلوب بهترین عملکرد در کاهش فشارهای مثبت به هنگام وقوع ضربه قوچ را دارد. بررسی اثر تغییر قطر لوله نیز نشان داد که با کاهش قطر لوله خط انتقال از قطر 300 میلی متر به قطر 200 میلی متر، میزان فشار حداقل ایجاد شده به میزان شصت درصد بیشتر از میزان فشار حداقل ایجاد شده در حالتی است که قطر لوله 300 میلی متر می باشد و حداقل فشار، مربوط به ترکیب شیر یک طرفه گلوب، شیر اطمینان سوزنی و شیر کنترل جریان گلوب می باشد.
